Հայաստանում կենդանիների կծելու դեպքերը հազվադեպ չեն. Պետք է զգոն լինել
Կատաղությունը հանրային առողջության լուրջ խնդիր է աշխարհի ավելի քան 150 երկրներում և տարածքներում, հիմնականում` Ասիայում և Աֆրիկայում: Այն վիրուսային, զոոնոզ հիվանդություն է, որից տարեկան մահանում է շուրջ 60.000 մարդ, որի 40%-ը 15 տարեկանից ցածր երեխաներն են: Նման վիճակագրություն է հրապարակել ԵՊԲՀ ռեկտոր Արմեն Մուրադյանը։
Նա նշել է.
Շների կողմից մարդկանց կծելու դեպքերը պատասխանատու են մարդկանց մոտ կատաղության դեպքերի 99%-ի համար և կարող են կանխվել շների պատվաստումների և կծած դեպքերի հետազդակային կանխարգելման միջոցով: Ամենից հաճախ կատաղության զոհ են դառնում 5-14 տարեկան երեխաները։
Երբ վիրուսը ախտահարում է կենտրոնական նյարդային համակարգը և ի հայտ են գալիս կլինիկական ախտանիշներ, կատաղությունը դեպքերի 100%-ում մահացու ելք է ունենում:
Այնուամենայնիվ, կատաղությունից մահերը կարող են կանխվել ժամանակին հետազդակային կանխարգելման (PEP) միջոցով, որը կանխում է վիրուսի մուտքը կենտրոնական նյարդային համակարգ: PEP-ն բաղկացած է վերքերի մանրակրկիտ օճառով լվացումից /առնվազն 15 րոպեի ընթացքում/, մարդու` կատաղության դեմ պատվաստանյութի ներարկման ընթացքից և, անհրաժեշտության դեպքում, կատաղության դեմ իմունոգլոբուլինների ընդունումից (RIG):
Ամեն տարի աշխարհում ավելի քան 29 միլիոն մարդ ստանում է կատաղության դեմ պատվաստանյութ:
ԵՄ/ԵՏՏ-ում 2023 թվականին գրանցվել է մարդու կատաղության միայն 1 դեպք։ Սա առաջին դեպքն էր 2019 թվականից հետո։
Կենդանիների կատաղության դեպքերի վիճակագրությունը հետևյալն է` Ռումինիա՝ 49 դեպք (28 խոշոր և մանր եղջերավոր կենդանիներ, 16 աղվես, 4 շուն, 1 շնագայլ)
Հունգարիա՝ 15 դեպք (9 աղվես, 3 շուն, 2 խոշոր և մանր եղջերավոր կենդանիներ, 1 կատու), Լեհաստան՝ 7 դեպք (6 աղվես, 1 շուն):
Չնայած լայնածավալ պատվաստումային ծրագրերին, որոնք գրեթե վերացրել էին կատաղությունը վայրի բնությունից, այս դեպքերը ցույց են տալիս շարունակական վերահսկողության անհրաժեշտությունը։ Չղջիկների հետ կապված կատաղության դեպքեր Եվրոպայում շարունակվում են գրանցվել։
1977-2014 թթ․ ընթացքում գրանցվել է ավելի քան 1000 դեպք՝ հատկապես Դանիայում, Նիդերլանդներում, Գերմանիայում և Լեհաստանում։
Մարդկանց շրջանում վարակը հազվադեպ է, բայց հնարավոր, եթե կծելուց հետո չի իրականացվում հետազդակային կանխարգելում։ 2025 թվականին Ռումինիայում գրանցվել է տեղական մահ՝ կապված թափառող շան կծելու հետ։ Սա առաջին դեպքն էր 2012 թվականից հետո։
Հայաստանում կենդանիների կծելու դեպքերը նույնպես հազվադեպ չեն և ակնկալում ենք մեր ազգաբնակչության զգոնությունն ու իրազեկվածությունը անհապաղ դիմել բուժօգնության և կանխել մահացու ելքով հիվանդությունը:


















































Բեմ են դուրս գալիս «սոցիոլոգները»
Հենրիխ Մխիթարյան. Երևանի փողոցներից մինչև Չեմպիոնների լիգայի եզրափակիչ. Անկեղծ հարցազրույց (տեսանյու...
Բալիում սկանդալային պոռնոաստղին սպառնում է մինչև 15 տարվա ազատազրկում
Ռուսաստանում կործանվել է աշխարհի ամենամեծ տուրբապտուտակավոր օդանավը
Ինչ են զրուցել ԱԱԾ մեկուսարանում Աղազարյանն ու Սրբազանները. «Իրավունք»
Հայրն իր կյանքի գնով փրկել է խեղդվող որդուն
Հայտնաբերվել է 1-ին տիպի շաքարախտի ամենավաղ ախտանիշը
Գալյանը դեմ չէ, որ կառավարության նիստը սկսվի աղոթքով
Շարլիզ Թերոնը 50 տարեկանում 25 տարեկանի տեսք ունի. Հոլիվուդյան աստղի կատարյալ մաշկի գաղտնիքը
Ովքեր են «դուրս մնալու» ՔՊ ցուցակից