Այսօր՝ 25 մարտի 2023թ., 00:00
Հնագետները Վեներայի արձանիկ են գտել հին հռոմեական աղբանոցում Հնդկաստանում ուսանողուհին փրկել է մորը՝ նրա վերքից կոբրայի թույնը ծծելով Գարիկ Մարտիրոսյանի հումորային ռեփը՝ հայերենով (տեսանյութ) Իսպանական ավիաընկերությունը կարող է տուգանվել բորտուղեկցորդուհիների դիմահարդարման պահանջների պատճառով Հնարավոր է, որ Բեթհովենը մահացել է հեպատիտից. հետազոտություն ԱՄՆ-ում օդաչուի ինքնազգացողությունը վատանալուց հետո ուղևորը օգնության է հասել անձնակազմին Նմանվել ենք դատական խորհրդի, որն անընդհատ հավաքվում և քննարկում է սերիական մարդասպանի վարկը Նիկոլ Փաշինյանն առնվազն բանտային կյանքից պետք է իմանա, որ ընդունված չէ ստելը․ Գեղամ Մանուկյան Մենք նոր ենք գործընթաց սկսում, որով դատարանը պետք է արձանագրի բոլոր խախտումները. Եղիշե Կիրակոսյան Ի՞նչ միջոցներով է ԼՐԱԳՐՈՂ Նիկոլ Փաշինյանը ժամանակին գնել պետնախարար Գագիկ Մարտիրոսյանի բնակարանը Ինչի՞ հիման վրա եք հայտարարում, որ Ալմա-Աթայի հռչակագրի հիմամբ է տեղի ունենալու սահմանագծման աշխատանքը․ Մանուկյան Կարծում եմ՝ Հաագայի դատարանի որոշման կատարումն իր բնույթով քաղաքական է. Եղիշե Կիրակոսյան Աբու Դաբիում թռչող մոտոցիկլետ է գործարկվել՝ կյանքեր փրկելու համար Էդ լույսը խանգարում ա, ժողովուրդ ջան. Միրզոյանը չպատասխանեց լրագրողների հարցերին. Տեսանյութ Ադրբեջանի պահանջների մեջ կա՞ն անկլավների ու Հայաստանում՝ ադրբեջանցիների բնակվելու հարցեր․ Վարդանյանը՝ Միրզոյանին Ներկայիս իշխանության կողմից ապօրինի ճանապարհով ընտրված ՍԴ-ի ներկայիս մեծամասնությունը Սահմանադրությանը հակասող է ճանաչել հենց Սահմանադրությունը Նիկոլի հարուստ աշխատակազմը. նախկին նախարարի որդին՝ Փաշինյանի աշխատակազմի ֆինանսատնտեսագիտական վարչության պետ Թշնամին այսօր առավոտյան Արցախում կրակ է բացել էտման աշխատանքներ իրականացնող քաղաքացիների ուղղությամբ Կա՞ մի հարց, որի շուրջ հաջողվել է հասնել համաձայնության Ադրբեջանի հետ․ Խամոյանը՝ Միրզոյանին. (տեսանյութ) ԱՄՆ-ն չի ձգտում Իրանի հետ պատերազմի կամ տարածաշրջանում այլ զինված հակամարտության․ Սպիտակ տուն «Նավոդկաներով» աշխատում եք, ««Ձեզնից լավ «նավոդկա տվող չկա». ԱԺ–ում իրավիճակը լարվեց Մյուս անգամ էդ բառերով գնահատականներ չփորձե՛ք տալ․ ընդդիմադիրը՝ Միրզոյանին Արցախի անվտանգությունն ապահովում են ռուսաստանցի խաղաղապահները եւ Ռուսաստանի հետ մենք պետք է ունենանք հատուկ հարաբերություններ. Գ. Նազարյան «Ո՞ր մեկդ է ստում», «Ես ԱԳ նախարարի պաշտոնը չեմ օկուպացրել». վեճ Միրզոյանի և Կրպեյանի միջեւ Մոտավոր ե՞րբ է բացվելու Բերձորի միջանցքը․ Նազարյանը՝ Միրզոյանին Թեհրանը զգուշացրել է Բաքվին. «Ալիեւ, մի խանգարիր քո անդորրը» ԱԱԾ-ն հարցաքննել է Գրիգորի Խաչատուրովի կալանավորումը մերժած դատավոր Տիգրան Դավթյանի աշխատակազմին ՔՊ-ական պատգամավորները ստում են՝ ասելով, որ ինձ հրավիրել են ԱԺ հանձնաժողովի նիստին․ Տիրան Խաչատրյան Վարդապետյանը կարծում է, որ իր լիազորությունները սահմանափակվում են վարչապետի հանձնարարությունները կատարելով․ հայտարարություն Վարդենիսում զուգագուլպան դեմքին քաշած կինը մտել է տուն, հարձակվել 31-ամյա տանտիրուհու վրա, դեզոդոր փչել աչքերին Ֆրանսիայում քննարկում են, թե ինչու է Մակրոնն ուղիղ եթերում «աննկատ» հանել թանկարժեք ձեռքի ժամացույցը (տեսանյութ) ՀՀԿ-ն պետք է մի պահ հեռանար քաղաքականությունից. քաղաքագետ Ռազմաքաղաքական գործողությունների հնարավոր վերսկսման վրա անշուշտ ազդում է երկրում առկա իրավիճակը. Տիգրան Աբրահամյան «Էդ դիրքը էս վերջերս տվեցին թուրքին». թշնամու դիպուկահարի կրակոցից է զոհվել 18-ամյա Արշակը Երասխում Ժամկետանց քծնողի հետքերով․ Ռուբեն Հակոբյան Կարմրուկի առաջին վարակակիրները եղել են Անահիտ Ավանեսյանի մոր հետ փոխկապակցված «Ուիգմոր Քլինիք»-ի մայրապետն ու բուժքույրը Բերման է ենթարկվել «Լեդի Հակոբ»-ի եղբորորդին Ռուսաստանը մտադիր չէ կորցնել առաջատար դերը հետխորհրդային տարածքի կարգավորման գործում. ՌԴ ԱԳՆ ԵՄ-ն հավատարիմ է խաղաղ Հարավային Կովկասի կառուցմանը․ Տոյվո Կլաար Մի «երկիր», որի միակ ռեսուրսը 6 նավթագազային հանքահորերն են, չպետք է Իրանին մատ թափ տա. Փույա Հոսսեինի Պետդեպը թվիթով արձագանքել է Փաշինյանի գրառմանը Օրվա խորհուրդ Հայաստանն Արցախին ուժ պետք է տա, եւ ոչ թե մի կողմ քաշվի. Գեղամ Նազարյան Բորդոյում զայրացած ցուցարարները հրդեհել են քաղաքապետարանի շենքը (տեսանյութ) Ադրբեջանում երկրաշարժ է տեղի ունեցել. ցնցումները Արցախում զգացվել է Հայաստանը շահագրգռված չէ տարածաշրջանում խաղաղությամբ. Ադրբեջանի ԱԳՆ Էրդողանը կորցրել է անպարտելիության աուրան «Էս երկիրը խի՞ են քանդում». 35 տարվա թատրոնի գոյամարտը՝ ԿԳՄՍ նախարարության դեմ 12 անձ այսօր «Կարմիր խաչի» միջնորդությամբ Արցախից տեղափոխվել է ՀՀ մասնագիտացված բժշկական կենտրոններ ԻՀՊԿ ցամաքային զորքերի հրամանատարն այցելել է Հայաստանի եւ Ադրբեջանի հետ Իրանի սահմաններ Փաշինյանի որոշ թիմակիցներ գաղտնի տեսաձայնագրող սարքեր են գնել Միջպետական և հանրապետական նշանակության բոլոր ավտոճանապարհները բաց են Այսօրվա վարչապետ կոչեցյալը պարտավորություն է ստանձնել Արցախը հանձնել․ Ավետիք Իշխանյան Եվրո-2024․ Օրվա հանդիպումները Անի համայնքում իշխանությունն իր վարչական ռեսուրսներն ուղղել է իր թեկնածուի օգտին ձայներ հավաքելուն Ինչպես Նիկոլը կյանքեր կերավ՝ «կյանքեր եմ փրկել» քարոզչափուչիկ հրամցնելով ԱԱԾ-ն հարցաքննության կկանչի մաքսատան ղեկավարին Ինչ են հանձնել Նիկոլին, ինչ է հանձնում Նիկոլը․ միայն փաստերով (տեսանյութ) Հայտնաբերվել է 12-ամյա աղջնակի նկատմամբ սեքսուալ բնույթի բռնի գործողություններ կատարած 47-ամյա տղամարդը Պարտված հայր Ալիևը հրաժարվում էր խաղաղության պայմանագիրը ստորագրելուց`ասելով, որ ընտանիքն իրեն չի ների․ Միքայելյան Ապաշխարություն. մեկնում է Տ. Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանը Ո՞վ կկանգնեցնի մայրաքաղաքի գազալցակայանների թալանը Արցախի նախագահի փոփոխության հարցն առնվազն կես տարով հետաձգվում է Եթե ձեզ հրաշք են խոստանում, ուրեմն պոպուլիստ են. քաղաքականության մեջ հրաշքներ չեն լինում․ Վիկտոր Սողոմոնյան Փաշինյանի նոր հրահանգը լրատվամիջոցների դեմ Բագրատ Միկոյանը նշանակվել է ՀՀ երկրորդ Նախագահի գրասենյակի պատասխանատու Եվրո-2024․ Օրվա բոլոր արդյունքները եւ գոլերը (տեսանյութեր) Ինձ համար այդ հանձնաժողովը չկա․ Մովսես Հակոբյան Ծառուկյանի դեմ հարուցված քրեական գործը կարճվե՞լ է Արթուր Դավթյանը Արցախում դատախազ աշխատելու համար ունի թաքնված նպատակներ Կոռուպցիոն սխեմայի բացահայտումը Ռուստամ Բադասյանի հետագա պաշտոնավարման հարցն է առաջ բերել Շուշիի շրջանում հրադադարի ռեժիմի խախտում է արձանագրվել Պարեկները տղամարդուն այլ վայրից են հետապնդել, հետո կրակ են բացել վրան եւ բնակչին խնդրել զանգել ոստիկանություն Իրանի Խոյ քաղաքի մոտ 7 բալ ուժգնության երկրաշարժ է գրանցվել․ այն զգացվել է նաև ՀՀ մարզերում Ադրբեջանի պահանջներն ընդունելուց հետո երկրում կսկսի քաոս, ու իշխանության համար կդառնա անվերահսկելի․ Աբրահամյան Այս հարցը անցկացրեցին թաքուն, չզեկուցվող նախագծերի փաթեթում․ դրա փոխարեն երկար բարակ քննարկեցին ինչ-որ հատվածում ասֆալտ փռելու թեման «Ալե՛ն, խղճահարությո՞ւն ես մուրում, թևիդ նկարն ո՞ւմ ես ցույց տալիս». Սյուզի Բադոյան Փոխնախարար Խզմալյա՜ն, դու սուտ ես խոսում, պաշտոնավարման ընթացքում մի անգամ ոտք չես դրել «Գոյ» թատրոն. (տեսանյութ) Փաշինյանը որ նորի՞ց հիստերիկանա, դրա համա՞ր գնանք քննարկումներին, որ էլի պետական գաղտնի՞ք բացահայտի. Տեսանյութ «Ռուսական հրթիռները կթռնեն դեպի Բունդեսթագ և Գերմանիայի կանցլերի գրասենյակ». Դմիտրի Մեդվեդև. (տեսանյութ)
Հարցում

Ինչպե՞ս է Երկրի միջուկը միլիարդավոր տարիներ շարունակ մնացել նույնքան տաք, որքան արևի մակերեսը

Երկիր մոլորակի կառուցվածքը նման է սոխի կառուցվածքին․ այն բաղկացած է իրար հաջորդող շերտերից: Ամենավերևի շերտը երկրակեղևն է, ավելի ներքև՝ միջնապատյանը, որը հիմնականում ամուր քարից է բաղկացած։ Դրանից ներքև արդեն գտնվում է արտաքին միջուկը, որը բաղկացած է հեղուկ երկաթից, այնուհետև արդեն ներքին միջուկն է, որը կազմված է ամուր երկաթից և Լուսնի մոտ 70%-ի չափ է: Որքան մոտենում ենք Երկրի միջուկին, ջերմաստիճանն ավելի է բարձրանում, իսկ միջուկի որոշ մասեր այնքան տաք են, որքան արևի մակերեսը: Բայց ինչո՞ւ է դա այդպես և ինչպե՞ս է ստացվել, որ միլիոնավոր տարիներ Երկրի միջուկը պահել է իր տաքությունը առ այսօր։

Ուղևորություն դեպի Երկրի կենտրոն

Ինչպես տեղեկացնում է Space.com-ը, գիտնականները, որպեսզի հասկանան, թե ինչ կա Երկրի ընդերքում, օգտագործում են սեյսմիկ թրթռումներ։ Մինչև 30 կիլոմետր խորության վրա դեռ երկրակեղևն է, որը լողում է միջնապատյանի վերևում: Միջնապատյանի վերևի շերտը սովորաբար շարժվում է երկրակեղևի հետ միասին։ Դրանք միասին կոչվում են լիթոսֆերա, որի հաստությունը կազմում է միջինը մոտ 100 կիլոմետր, թեև որոշ վայրերում այն կարող է ավելի հաստ լինել:

Լիտոսֆերան բաժանված է մի քանի խոշոր բլոկների, որոնք կոչվում են տեկտոնական սալեր: Դրանք փազլի մասերի պես իրար միանալով ծածկում են Երկրի մակերեսը: Ընդորում, այդ սալերը ստատիկ վիճակում չեն․ դրանք շարժվում են՝ երբեմն մի քանի տարիների ընթացքում ընդամենը 1-2 սմ, երբեմն՝ ավելի շատ ու ավելի հանկարծակի է: Հենց այս շարժումն է, որ առաջացնում է երկրաշարժեր և հրաբխային ժայթքումներ:

Ավելին, տեկտոնական սալերի շարժումը վճռորոշ նշանակություն ունի և խթանում է կյանքի էվոլյուցիան Երկրի վրա, քանի որ շարժվող սալերը փոխում են շրջակա միջավայրը և ստիպում, որպեսզի Երկրի վրա գտնվող կյանքը հարմարվի նոր պայմաններին:

Շարունակական ջերմություն

Տեկտոնական սալերի շարժումը պահանջում է տաք միջնապատյան: Որքան շատ ես մոտենում Երկրի միջուկին, այդքան ջերմաստիճանը բարձրանում է։

Սալերի հատակին՝ մոտ 100 կիլոմետր խորության վրա, ջերմաստիճանը կազմում է մոտ +1,300 աստիճան Ցելսիուս: Միջնապատյանի և արտաքին միջուկի սահմանին, որը գտնվում է 2900 կիլոմետր խորության վրա, ջերմաստիճանը կազմում է մոտ +2700 աստիճան: Իսկ արդեն արտաքին միջուկի և միջուկի սահմանագծին ջերմաստիճանը կրկնապատկվում է՝ հասնելով 6000 աստիճանի։ Հենց այս հատվածն է, որն այնքան տաք է, որքան արևի մակերեսը։

Նման բարձր ջերմաստիճանի պարագայում գրեթե ամեն ինչ գոլորշիանում է և վերածվում գազի: Բայց քանի որ միջուկը գտնվում է մոլորակի խորքում բարձր ճնշման տակ, երկաթը, որից այն կազմված է, մնում է հեղուկ կամ պինդ վիճակում:

Որտեղի՞ց է ի վերջ այդ ջերմությունը ստացվում
Այդուհանդերձ, հարց է ծագում, թե որտեղից է այդքան ջերմությունն ստացվում։ Բնականաբար ոչ արևից։ Չնայած Արեգակը տաքացնում է մեզ և Երկրի մակերևույթի բոլոր բույսերին և կենդանիներին, սակայն արևի լույսը չի կարող շատ թափանցել երկրագնդի ներսը, հատկապես այդքան մեծ խորության վրա։

Իրականում կա ջերմության երկու աղբյուր։ Մեկն այն ջերմությունն է, որը Երկիրը ժառանգել է 4,5 միլիարդ տարի առաջ իր ձևավորման ժամանակ: Երկիրը ստեղծվել է արեգակնային միգամածությունից՝ հսկա գազային ամպից, ժայռերի և բեկորների անվերջ բախումների և միաձուլումների պայմաններում, գործընթաց, որը տևել է տասնյակ միլիոնավոր տարիներ։

Այդ բախումների հետևանքով ահռելի քանակությամբ ջերմություն է առաջացել, որը բավական էր ամբողջ Երկիրը հալեցնելու համար: Թեև այդ ջերմության մի մասը կորել է տիեզերքում, դրա մնացած մասը փակվել է Երկրի ներսում, որտեղ դրա մեծ մասը մնում է մինչ այսօր:

Ջերմության մյուս աղբյուրը՝ ռադիոակտիվ իզոտոպների քայքայումն է, որը տեղի է ունենում Երկրի վրա ամենուր: Ռադիոակտիվ իզոտոպները կայուն չեն։ Նրանք թողարկում են էներգիայի կայուն հոսք, որը վերածվում է ջերմության: Կալիում-40, թորիում-232, ուրան-235 և ուրան-238․ սրանք ռադիոակտիվ իզոտոպներն են, որոնք Երկրի միջուկը տաք են պահում։ Տաք միջուկի և միջնապատյանի հետ մեկտեղ, էներգիա արտազատող այս իզոտոպները ջերմություն են ապահովում տեկտոնական սալերի շարժումը խթանելու համար։

Չկա ջերմություն, չկա նաև սալերի շարժում, հետևաբար նաև կյանք
Նույնիսկ հիմա շարժվող տեկտոնական սալերը շարունակում են փոխել Երկրի մակերևույթը՝ միլիոնավոր և միլիարդավոր տարիների ընթացքում անընդհատ ստեղծելով նոր հողեր և նոր օվկիանոսներ: Տեկտոնական սալերը նշված երկար ժամանակահատվածում ազդում են նաև մթնոլորտի վրա։

Առանց Երկրի ներքին ջերմության, տեկտոնական սալերը չէին շարժվի։ Արդյունքում Երկիրը կսառչեր։ Մեր աշխարհը, հավանաբար, կլիներ չբնակեցված։

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan