Զինվորներին իր երեխաների պես էր սիրում, կանգնած էր զինվորի կողքին, չէր սիրում անարդարությունը
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Աշխույժ երեխա էր տղաս: Սպորտի հետ սեր ուներ՝ մարմնամարզություն, ըմբշամարտ: Շատ փոքրամարմին էր: Ինձ շատ էր օգնում, ամեն գործ անում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Աիդան՝ Արկադիի մայրիկը: Նա ծնունդով Շիրակի մարզի Երազգավորս գյուղից է: Սովորել է տեղի միջնակարգ դպրոցում: «Սիրում էր դպրոցը: Չափից ավելի աշխատասեր էր: Ինչ միջոցառում լիներ, նա առաջինն էր: Նոր տարվա ներկայացումներում Ձմեռ պապիկն էր, Համբոյի ու Գիքորի ներկայացման մեջ էր ներգրավված: Ասմունքում էր, Պարույր Սևակի բոլոր ստեղծագործությունները գիտեր: Շատ ակտիվ էր: Սիրում էր ֆիզկուլտուրան, քանի որ ճկուն և աշխույժ էր, նաև հայոց լեզուն և գրականությունը: Մի քիչ թույլ էր ռուսաց լեզվից, քանի որ լավ մասնագետ չունեինք: Վերջին զանգին երևի մեկ ամիս պատրաստվեց: Իրեն բազմաթիվ ստեղծագործություններ էին հանձնարարել, սովորում էր, մենք էլ իր հետ էինք անգիր արել ամեն ինչ»:
Դպրոցն ավարտելուց հետո Արկադին ընդունվել է Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարան։ Ավարտելուց հետո 2005 թվականին ծառայության է անցել Հայկական զինված ուժերում: Ծառայել է «Մարտունի 3»-ում, Ճամբարակում, Գյումրիում, Ստեփանավանում, Քարվաճառում: Բազմիցս պարգևատրվել է լավ ծառայության համար: Մայրիկն ասում է՝ որդին սիրում էր զինվորականի գործը: «Սկզբում ուզում էր օդաչու դառնալ, սակայն այդ տարի միակ դիմորդն ինքն էր, չստացվեց»:
Արկադին սկսեց իր ծառայությունը Արցախից, անմահացավ Արցախում: «Կամավոր՝ իր ցանկությամբ որոշեց ծառայությունը շարունակել Քարվաճառում: Որոշել էր այնտեղ ապրել ու ծառայել: 10 ամիս էր մնացել, որ զորացրվեր և գնար թոշակի: Այդ օրերին իրեն պիտի կապիտանի կոչում տային: Պայուսակի մեջ բոլոր փաստաթղթերը պատրաստի դրված էին, բայց, ավաղ, պատերազմն այդ օրվանից շուտ եկավ: Նա չէր էլ ձգտում կոչումների, իր համար կարևորն իր զինվորներն էին, որ նրանց հետ որևէ բան չպատահեր: Արկադին շատ էր սիրում զինվորականի գործը, կանգնած էր զինվորի կողքին, չէր սիրում անարդարությունը: Քարվաճառ տեղափոխվելուց առաջ ընտանիքը մի քանի ամիս մնաց ինձ մոտ, նա մեկնեց Քարվաճառ, տեղավորվեց այնտեղ: Տուն ստացավ նոր շենքում, որը տեսնել այդպես էլ չկարողացա: Կինն ու երեխաներն արդեն իր մոտ էին, ամեն ինչ կարգին էր, չորս ամիս երջանիկ ապրեցին: Բայց սկսվեց չարաբաստիկ պատերազմը:
Հարսս պատմում է՝ սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան հարևանի բղավոցից արթնացանք՝ հարսնե՛ր, պատերազմ է: «Մենք պատշգամբում կանգնած նայում էինք, թե ինչպես էին կրակները ցած թափվում»: Իրենց հարևանը, որը փոխգնդապետ էր, անունը՝ Վահագ, Արկադիիս ընտանիքին տեղափոխել էր Մարտունի՝ Սևանի կողմը: Վերադարձել էր Քարվաճառ ու բարձրացել դիրքեր: Նա էլ է զոհվել: Երեք ընկերով այդ ժամանակ զոհվեցին»:
44-օրյա պատերազմի ժամանակ Արկադին եղել է Օմարի լեռնանցքում։ Սեպտեմբերի 28-ին տղաները հրաման են ստացել հսկել Օմարի լեռները։ Թեժ մարտերի ժամանակ նահանջի հրաման է ստացել, սակայն չի ենթարկվել դրան: Նա իր յոթ զինվորների հետ կռվել է 75 հոգանոց ադրբեջանական խմբի դեմ: Արկադին անմահացել է սեպտեմբերի 28-ին: «Իր զինվորներով էր ուրախանում, որ նրանց գլխից մազ չի պակասել: Պատմում են՝ չէր ուզում իր զինվորներին դիրքեր բարձրացնել, ասում էր՝ դիրքը ես կպահեմ, դուք մի բարձրացեք, փորձանքի կգաք, շատ ջահել եք: Բայց տղաները բարձրացել են իր հետ դիրքեր, յոթ հոգուց երկու կամ երեք տղա է փրկվել: Զինվորներին իր երեխաների պես էր սիրում»:
Պատերազմի սկզբում Արկադիի եղբայրը մեկնում է Արցախ, որ եղբոր ընտանիքին տեղափոխի վտանգավոր գոտուց: «Բայց Վահագն արդեն տեղափոխել էր նրանց: Մյուս տղաս էլ ընկերոջ հետ ներգրավվեց պատերազմում: Ես ոչ մի բանից տեղյակ չէի: Աղջկաս էին վատ լուրը հասցրել: Նա եկել էր, որ ինձ հայտներ, մյուս տղաս արդեն տանը չէր: Կապվեց եղբոր հետ՝ Ական վիրավորվել է, արի, հասի: Տղաս 25 կիլոմետր կրակների միջով ճանապարհ էր կտրել, որ հասներ եղբորը: Իրենց վաշտի տղաներին անօդաչուն էր թիրախավորել: Շատ զոհեր էին ունեցել, մյուս տղաս ուղղակի հրաշքով փրկվեց ու տուն հասավ»:
Արկադիի «վերադարձը» տուն երկար չի տևել: Մայրիկն ասում է՝ հոկտեմբերի 4-ին Ակային բերեցին: «Իրեն արդեն բերել էին, երբ մյուս տղաս՝ Արաս, հասավ տուն: Միայն այն եմ հիշում, որ երբ տուն մտավ, ասաց՝ մա՛մ ջան, քեզ ձիգ պահի, եթե քեզ էլ մի բան լինի, իմ ապրելու իմաստը կկորի: Միայն դա է ուղեղիս մեջ»:
Մայրիկն այդ օրերից մի դրվագ ևս շատ լավ է հիշում: «Շատ էին ասում՝ մի զանգեք տղաներին: Նինաս՝ աղջիկս, զանգեց Ակայիս համարին: Պատասխանեցին, հետո պարզվեց, որ հեռախոսը գրպանից հանել են, պատասխանողն Ակաս չէր, թե ես ինչ ապրեցի այդ պահին, նկարագրելու չէ: Նինաս ասաց՝ վայ, մա՛մ, Ակաս է: Զանգին պատասխանողն արձագանքեց՝ ցավում եմ, բայց Ական չէ, միայն մի բան ասեմ՝ հպարտ եղիր, որ դու այդպիսի եղբայր ունես: Արդեն հասկացանք, թե ինչի մասին է խոսքը: Նա կարծես հաստատեց Արկադիի զոհվելու լուրը: Հետո տղաները սկսեցին մեր տուն գալ, մեկը գլխարկը բերեց, մյուսը՝ զինվորական համազգեստը, մեկը՝ պայուսակը, որի մեջ նաև մեր նկարներն էին եղել»:
Հիմա Արկադին հայրենի գյուղում է: «Չուզեցի, որ ինձանից հեռու լինի, օրինակ՝ պանթեոնում: Ինձ մոտ է, օր է լինում, որ երկուերեք անգամ գնում եմ իրեն այցի, քարը սրբում, նստում, զրուցում հետը: Արկադիս շատ էր կիսվում հետս, իմ խորհրդատուն էր: Երբ գալիս էր, ամբողջ գիշեր կարող էինք նստել, զրուցել: Միշտ ասում էր՝ մա՛մ, ամեն ինչ կարոտում եմ՝ հարևաններին, բակը, մեր տունը: Ընտանիքին նվիրված տղա էր»:
Ապրելու ուժի մասին: «Մյուս տղաս ամուսնացած չէ, հիմա ցանկությունս է, որ նա ևս ընտանիք կազմի: Աղջիկս ու նրա ընտանիքն են ուժ տալիս, Արկադիիս ընտանիքը, նրա երեխաները, երկու աղջիկ ու մեկ տղա ունի: Երեխաներս ու թոռներս են ուժ տվողը»:
Հ. Գ. - Ավագ լեյտենանտ Արկադի Հովհաննիսյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն», «Արիություն» մեդալներով, «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով: Հուղարկավորված է Երազգավորսի ընտանեկան գերեզմանատանը: