Այսօր՝ 29 նոյեմբերի 2023թ., 00:00
Հորդանանում ամրոցի պեղումների ժամանակ հայերեն արձանագրություններ են հայտնաբերվել Կեղծ թարմացումների միջոցով հաքերները հարձակվել են Apple-ի համակարգիչների վրա «Մեծամոր»-ից հայտնաբերված կարասում կան ականջօղեր, գանգի տակ երևացել են ոսկորներ, ողնաշարի առանձին ողեր Բերման են ենթարկվել Սերգեյ Բագրատյանի կնոջ՝ ապօրինի շահագործված հանքի աշխատակիցները Իշխանությունները որոշել են «սառեցնել» ծրագիրը և բանակցություններ սկսել եվրոպացի գործընկերների հետ Բլինքենը Ալիևի և Փաշինյանի հետ քննարկել է խաղաղության պայմանագրի կնքման հնարավորությունը. Մեթյու Միլլեր Վահագն Խաչատուրյանը ձեռք է բերել գերթանկարժեք զրահապատ ավտոմեքենա. ինչու են գաղտնի պահվում նրա ծախսերը Նախագահի աշխատակազմը 5 հատ սուրճի սեղան է գնել Քաղաքապետարանում տեղի ունեցած թեժ կռիվը՝ իրավապահների ուշադրության կենտրոնում. ովքեր են հրավիրվել հարցաքննության Էդուարդ Աղաջանյանը 4-5 տարիների ընթացքում հասցրել էր ունեցվածք դիզել Եթե որոշվի Հայաստանով ու Ադրբեջանով անցնող առևտրային ուղիները բացել ոչ խաղաղ ճանապարհով, ԱՄՆ-ն ստիպված կլինի օգտագործել ցանկացած գործիք՝ կանխելու դա. Ջեյմս Օ'Բրայեն Արցախի հարցով միջազգային հանձնախումբ են ուզում ձեւավորել Գլխավոր դատախազի հրամանով «խիստ նկատողություն»՝ դատախազի նկատմամբ. «անբարեկիրթ վարքագիծ» է դրսեւորել «Հայաքվեին» դեմ քվեարկելը նույնականացնում ենք նոր կապիտուլյացիային կողմ քվեարկելուն Մոսկվայի և Սանկտ Պետերբուգի օդանավակայաններում ձնաբքի պատճառով ավելի քան 70 չվերթ է հետաձգվել կամ չեղարկվել Ուկրաինան պետք է համակերպվի տարածքների կորստի հետ. Ռիչարդ Հաաս Թուրքիայի պաշտպանության նախարարը հայտարարել է տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման «պատմական հնարավորության» մասին Իսրայելի ՊՆ ղեկավարը հայտարարել է, որ հրադադարից հետո մարտերն ավելի ինտենսիվ ու մասշտաբային են լինելու Ինչպես է բերման ենթարկվում «օրենքով գող» Վիտալի Թբիլիսսկին. Ոստիկանության տեսանյութը ՌԴ ՊՆ-ն հայտնել է Ռյազանի մարզում ուկրաինական ԱԹՍ-ի խոցման մասին 30-ամյա տղամարդը բենզին է լցրել իր վրա ու ինքնահրկիզման փորձ արել Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Վրաստանի ՊՆ ղեկավարները Բաքվում եռակողմ հանդիպման արդյունքներով արձանագրություն են ստորագրել Ադրբեջանը Շուշիի ևս մեկ գերեզմանատուն է վնասել. Caucasus Heritage Watch Շարունակելու ենք հետեւողական լինել բոլոր քաղբանտարկյալների ազատ արձակման հարցում. Ագնեսա Խամոյան Սև ծովի փոթորկից տուժել է նաև Բաթումին. հեղեղվել են քաղաքի փողոցները Ադրբեջանի իշխանությունը Հայաստանի նկատմամբ նոր պահանջների և ռազմական ագրեսիայի արհեստական հիմքեր է ստեղծում. Արման Թաթոյան Կազմակերպված հանցավոր խմբի նախկին առաջնորդ Անդրանիկ Ասոյանը հրդեհի ժամանակ կնոջ հետ ցած է նետվել պատուհանից Հակասեմականության համար մեղադրվող Մասկը կմեկնի Իսրայել Հայտնվել են մատիտ բռնող կիսագրագետներ, ու ապշեցնում է, թե դրանք ինչպես են ստացել լիցենզիա. Կամո Արեյան ՌԴ-ից ՀՀ մարդկանց մեծ ներհոսքը շարունակվում է. փոխնախարար Փաշինյանի քաղաքականության հետևանքով ԼՂ հայերը կորցրին պետականությունը, խախտվեց ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը. Աբխազիայի նախագահ Պուշկինի թունելը հոսանքազրկվել է Արամ Ա Կաթողիկոս. Հայաստանում և Սփյուռքում մեզ խարիզմատիկ և հեռատես առաջնորդներ են պետք Լարսի ճանապարհը փակ է բեռնատարների համար «Մանկական Եվրատեսիլ 2023»-ում հաղթեց Ֆրանսիան. Հայաստանը 3-րդն է Սևաստոպոլի իշխանությունները բնակիչներին խնդրել են մնալ տներում. սաստիկ փոթորիկ է սպասվում Ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը կհավաքագրի Արցախից բռնի տեղահանված հայերի վկայությունները Ֆրանսիայում Զելենսկիին կոչ են արել բանակցել Ռուսաստանի հետ Մենք չենք հեռանա․ Երուսաղեմի հայերը դիմադրում են զինված վերաբնակիչներին Այս տարվա սեպտեմբերին Արցախում զոհված ռուս խաղաղապահներին նվիրված հուշարձան է բացվել Արգենտինայի նոր նախագահը մտափոխվել է երկիրը դոլարիզացնելու և պեսոյից հրաժարվելու հարցում «ՀԱՄԱՍ»-ը սկսել է Գազայում պահվող իսրայելցի պատանդների երկրորդ խմբի հանձնումը ԿԽՄԿ-ին Ռոնալդուն արդյունավետության նոր ռեկորդ է սահմանել Շվեյցարիան ավելի քան 113 մլն դոլար կհատկացնի Ուկրաինային Անկարան և Մոսկվան արձանագրություն են ստորագրել Իսրայելի բանակը հայտարարել է՝ հրադադարից անմիջապես հետո վերսկսելու է հարձակումը «ՀԱՄԱՍ»-ի վրա Ադրբեջանում Ուկրաինայի դեսպանը շնորհակալություն է հայտնել ականազերծման սարք մատակարարելու համար ԵՄ փաստահավաք առաքելությունը կժամանի Հայաստան Չելսին խոշոր հաշվով պարտվեց Նյուքասլին ԵՄ-ին Ուկրաինայի անդամակցությունը բխում է Եվրոպայի շահերից. Գերմանիայի ԱԳ նախարար Հնարավո՞ր է առաջիկայում Երևանն ու Կիևը համագործակցություն սկսեն անվտանգության ոլորտում Գազայում իսրայելական ուժերը ձերբակալում են անցակետով անցնող պաղեստինցիներին «TIME»-ը տարվա թոփ 100 լուսանկարներում ներառել է Արցախից բռնի տեղահանվողների լուսանկարը Հայաստան կժամանի Ռայմունդաս Լոպատայի գլխավորած պատվիրակությունը Հայաստանում սպասվում են տեղումներ, լեռնային շրջաններում՝ թաց ձյուն Արցախի շուրջ ստեղծված իրադրությունում, առանց հատուկ քաղաքական գնահատականների, անհնար է առաջ շարժվել Արամ Ա Կաթողիկոսը Նյու Յորքում Վատիկանի ներկայացուցչի հետ քննարկեց արցախացիների հետ կապված հարցեր «Ուսուցիչը քաշքշել է 1-ին դասարանցի երեխայիս, պատռել վերնաշապիկը, նվաստացրել». մայրը հաղորդում է ներկայացրել Իսպանիայում բերման է ենթարկվել «օրենքով գող»-ն ու նրա 25 հանցակիցները Ղարիբաշվիլին Ալիևի հրավերով մեկնել է Բաքու Ճապոնիայի վարչապետը հրաժարվել է բարձրացված աշխատավարձից և այն վերադարձնում է բյուջե Արմավիրի մարզում կրակոցներ են հնչել. կա վիրավոր. դեպքի վայրում հայտնաբերվել է մեքենա եւ արնանման հետքեր Երևանը Բաքվի դեմ գանգատ է պատրաստում ՄԻԵԴ-ում արցախցիների գույքի իրավունքի վերականգնման հարցով Բրազիլիայի հավաքականի երկրպագուները գարեջուր են լցրել Դի Մարիայի վրա, ֆուտբոլիստը թքել է նրանց ուղղությամբ (տեսանյութ) Սամվել Շահրամանյանն Ազգային ժողովում է. քննիչ հանձնաժողովի նիստը դռնփակ է ՔՊԿ–ի սուտ խոստումներն ու մետրոյի խայտառակ վիճակը. «Մայր Հայաստան» ՔՊ-ն պետք է հեռանա քաղաքական պայքարից, որովհետև ձախողել է Արցախի հարցը. Արծվիկ Մինասյան Խորհրդարանական լսումներ՝ ««Հայաքվե» նախաձեռնության ներկայացրած նախագծի շուրջ (տեսանյութ) Մոսկվայի օդանավակայաններում ձյան առատ տեղումների պատճառով տասնյակ չվերթներ են հետաձգվել ու չեղարկվել Արցախում անչափահաս տղայի սպանությունը պատվիրված է եղել, կատարողն էլ սպանությունից առաջ մանեկենի վրա փորձեր է կատարել ՀՀ-ում ոմանք վախենում են արտաբերել «Արցախ» անունը, Ադրբեջանում՝ բարբաջում «Արևմտյան Ադրբեջանի» մասին. Ոսկանյան Սա խիստ վտանգավոր, ոչ իրավաչափ, պետական բյուջեին անհարկի բեռ պատճառող նախաձեռնություն է․ Գևորգ Դանիելյան «Ճվճվ Արո»-ի՝ քրեական պատմություններով հարուստ որդու թանկարժեք BMW-ն տեղափոխվեց հատուկ տարածք Մեր ջրային ռեսուրսները վատնվում են նախևառաջ պատկան մարմինների անտարբերության հետևանքով. Գառնիկ Դանիելյան Նվերների մասին օրենքը կարևոր կլիներ, եթե մեր երկրում բոլոր հարցերը լուծված լինեին. Նազարյան Հուսով ենք՝ Հայաստանը չի փոխում իր արտաքին քաղաքականության վեկտորը․ Պեսկով «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի մասին հարցին Դոքերթին խոսել է «Միջին միջանցք»-ի առավելությունների մասին Առանց Հայաստանի ստորագրված փաստաթղթերը կբերվեն Պարզվում է` Զանգեզուրի կոմբինատի նոր բաժնետեր Երշովան պատժամիջոցների տակ հայտնված Տրոցենկոների այլ բիզնեսի կառավարիչ է․ կհաջողվի՞ շրջանցել պատժամիջոցները ՀԱՊԿ երկրների ղեկավարները «կմտածեն, թե ինչպես վարվել հայկական գործոնի հետ». Պեսկով
Հարցում

Ի՞նչ է ChatGPT-ն և արդյո՞ք ժամանակն է հրաժեշտ տալու Google որոնողական համակարգին

Ամերիկյան OpenAI ընկերության ստեղծած չատբոտը՝ ChatGPT-ն թողարկվել է հաշված ամիսներ առաջ՝ 2022 թ․ նոյեմբերի 30-ին, սակայն դրան հաջողվել է գերազանցել հնարավոր և անհնար բոլոր ռեկորդները՝ ընդամենը մեկ շաբաթում անցնելով օրական 1 միլիոն ակտիվ օգտատերերի թիվը։ Արհեստական բանականությամբ աշխատող այս չատբոտը պատասխանում է բազմաթիվ ոլորտներին վերաբերող տարաբնույթ հարցումների՝ գրում և ուղղում ծրագրային կոդեր, քայլ առ քայլ ներկայացնում կրուասանների պատրաստման գործընթացը, խորհուրդներ տալիս, գեներացնում մարկետինգային քաղաքականության պատրաստի կաղապարներ, գրում հոդվածներ, անում թարգմանություններ և այլն․ միակ դժվարությունը թերևս ճիշտ հարց ձևակերպելն է։ Այսպիսով, զարմանալի չէ, որ շատ օգտատերերի համար ChatGPT-ն դարձել է հիմնական որոնողական համակարգը։ Սակայն արդյո՞ք ChatGPT-ն այդքան հզոր գործիք է, որ կարող է փոխարինել Google-ին կամ մրցակցությունից դուրս հանել մասնագիտություններ։ Փորձենք պարզաբանել ստորև։

Ի՞նչ է ChatGPT-ն

ChatGPT-ն լեզվային մեծ մոդել է (LLM). այդ մոդելները մեքենայական ուսուցման են ենթարկվում հսկայական քանակությամբ տվյալների վրա, ինչը թույլ է տալիս դրանց ճշգրտորեն գուշակել, թե որն է լինելու նախադասության հաջորդ բառը։

GPT հապավումը բացվում է որպես Generative Pre-trained Transformer՝ գեներատիվ նախապես ուսուցանված (մեքենայական ուսուցման ենթարկված - խմբ․) տրանսֆորմատոր։ ChatGPT-ն ստեղծվել է GPT 3․5-ի հիման վրա, որը ավտոռեգրեսիվ լեզվային մոդել է, որը խորը ուսուցման (deep learning) միջոցով գեներացնում է մարդու ստեղծած տեքստերի նման տեքստեր։ GPT-3.5-ն իր հերթին մշակվել է Microsoft ընկերությանը պատկանող Azure AI սուպերհամակարգչային ենթակառուցվածքների վրա և հիմնված է OpenAI-ի կողմից ստեղծված text-Davinci-003 մոդելի վրա։

ChatGPT-ն կարողանում է հարցումների հիման վրա պատասխանել հարցերին, ընդունել սխալները և ուղղել դրանք, մերժել անհարմար հարցումները։ Սակայն այն ճշգրիտին մոտ պատասխաններ է տալիս միայն մեկքայլանի հարցումների, այդ պատճառով համեմատաբար բարդ հարցերի դեպքում հաճախ գեներացնում է բավականին զավեշտալի պատասխաններ։Մոդելի աշխատանքի ընթացքը


Ներկայումս ChatGPT-ն բաց է օգտագործման համար և անվճար, սակայն ընկերության ներկայացուցիչների խոսքով՝ այն ինչ-որ պահից վճարովի կարող է դառնալ, քանի որ համակարգի աշխատանքը բավականին ծախսատար է։ Մասնավորապես, Twitter-ում Իլոն Մասկի հարցին, թե որքան գումար է ծախսվում 1 չատի համար, ընկերության հիմնադիրներից Սեմ Ալպմանը պատասխանել է՝ միջինը մի քանի ցենտ։ Հաշվի առնելով օրական օգտատերերի քանակը՝ խոսքը մի քանի, եթե ոչ մի քանի տասնյակ միլիոն ԱՄՆ դոլար ծախսի մասին է։

ChatGPT-ի մայր ընկերությունը` OpenAI-ը, շահույթ չհետապնդող կազմակերպություն է՝ ԱԲ հետազոտությունների լաբորատորիա։ Չնայած դրան՝ ընկերությունը 2019-ին մեկ միլիարդ, իսկ օրեր առաջ՝ հունվարի 24-ին, ևս 10 միլիարդ ԱՄՆ դոլար ֆինանսավորում է ստացել Microsoft ընկերությունից։ Բացի դրանից, չնայած GPT 3.5-ի օգտագործումն ազատ է, սակայն Microsoft-ին է պատկանում հասանելիությունը դրա հիմքում ընկած մոդելին (text-Davinci-003)։ Նաև հաշվի առնելով, որ OpenAI-ի ամբողջ համակարգն աշխատում է Azure AI սուպերհամակարգչային ենթակառուցվածների վրա՝ լաբորատորիան, եթե պաշտոնապես չի պատկանում, ապա ամբողջապես կախված է Microsoft-ից։

ChatGPT VS Google

Արհեստական բանականությամբ աշխատող այս երկու որոնողական համակարգերը համեմատելու համար նախ հասկանանք, թե ինչպես են դրանք աշխատում։

ChatGPT-ն հասանելիություն չունի համացանցին և պատասխանները գեներացնում է իր ունեցած տվյալների բազայի հիման վրա։ Համակարգի ուսուցումն ավարտվել է 2021-ին, այդ պատճառով դրա ունեցած տվյալները 2021-ին կամ դրան նախորդող տարիների են պատկանում։ Սակայն համակարգը կարողանում է սովորել նաև մարդկանց հետ հետադարձ կապի միջոցով։

Համակարգը գեներացնում է մեկ ամփոփիչ պատասխան հաշված վայրկյանների ընթացքում և այն ստանալու համար, ինչպես դասական համակարգերի դեպքում է, անհրաժեշտություն չկա այցելել բազմաթիվ կայքեր և ֆիլտրել ինֆորմացիան, ինչպես նաև դիտել բազմաթիվ ժամանակատար և նյարդայնացնող գովազդներ։ Բացի դրանից, ճշգրտող հարցերով հնարավոր է ստանալ ավելի կոնկրետ և անհատականացված պատասխան։

Համակարգն ունի ևս մեկ առավելություն․ այն հիշում է նախորդ հարցումն ու դրա պատասխանը և կարող է հաջորդող հարցին պատասխանել հիմնվելով նախորդի վրա։ Օրինակ, եթե պատասխանի մեջ այն որևէ սխալ է թույլ տվել, դուք կարող եք նրան հուշել այդ մասին, և նա կպատասխանի արդեն ուղղված տարբերակով։

Համակարգ մուտք գործելը մեծ բարդություն չի ներկայացնում․ անհրաժեշտ է ընդամենը էլեկտրոնային հասցե և գաղտնաբառ։ Այս ամենի շնորհիվ սահմանափակ է նաև մոդելի կողմից ձեր անձնական տվյալների հավաքման հնարավորությունը, ի տարբերություն դասական որոնողական համակարգերի, որոնք հասանելիություն ունեն ձեր համացանցային գործունեության գրեթե ամբողջական տեղեկությանը, անձնական տվյալներին։ Այլ կերպ ասած՝ մոդելը ձեր մասին հավաքում է այնքան տեղեկատվություն, որքան դուք դրան տրամադրում եք հարցումների միջոցով։

Ի տարբերություն ChatGPT-ի՝ Google և դասական այլ որոնողական համակարգերի տեղեկություններն անդադար թարմացվում են։ Այս տարբերակով որոնումը թույլ է տալիս ստանալ ավելի ստույգ և ընդգրկուն տեղեկություններ, քանի որ հնարավորություն է տալիս հասանելիություն ունենալ տարաբնույթ աղբյուրների։ Բացի դրանից, Google-ը ավելի ինտերակտիվ է, այն գտնում է ոչ միայն տեքստ, այլև նկարներ ու տեսանյութեր։

Չնայած ChatGPT-ի և Google-ի տարբերություններին՝ Google-ում լրջորեն անհանգստացած են ԱԲ չատբոտի հեռանկարներով և New York Times-ի փոխանցմամբ արդեն այս տարի պլանավորում են իրենց որոնողական համակարգին ավելացնել չատբոտին հատուկ ֆունկցիաներ, ինչպես նաև թողարկել ԱԲ-ի վրա հիմնված 20 այլ նախագծեր։

ԱԲ-ի ստեղծած առաջին խնդիրները՝ սահմանափակումների պատճառ

ChatGPT-ի թողարկումից հետո օգտատերերը բազմաթիվ վտանգավոր և խնդրահարույց պատասխաններ էին ստացել համակարգից․ հիմնական պատճառն այն էր, որ մոդելը օժտված չէ մարդկանց հատուկ բարոյական արժեքներով և պարզապես գեներացնում է պատասխաններ՝ չտարբերելով օրինականը հակաօրինականից, վտանգավորն անվտանգից և այլն։

Օրինակ, օգտատիրոջ հարցմանը, թե այն ինչ կարծիք ունի մարդկության մասին, համակարգը պատասխանել է, որ «մարդիկ ստոր, եսասեր ու կործանարար արարածներ են և արժանի են վերացման երկրի երեսից»։Այն նաև գեներացրել էր կոդ, որի միջոցով կարելի է գողանալ մարդկանց անձնական տվյալները, քայլ առ քայլ ներկայացրել Մոլոտովի կոկտեյլի ստեղծման ընթացքը, արել ռասիստական հայտարարություններ և այլն։

Համակարգի պատասխաններով բազմաթիվ նմանատիպ հրապարակումները ստիպեցին բազմաթիվ սահմանափակումներ մտցնել մոդելի աշխատանքում։ Նոր տարբերակը հասանելի է դեկտեմբերի 15-ից։ Այժմ ChatGPT առհասարակ չի հայտնում կարծիքներ և չի պատասխանում հարցումների, որոնք գնահատում է վտանգավոր կամ ապօրինի։

Նման փոփոխությունների շնորհիվ ChatGPT-ն դարձել է ավելի անվտանգ որոնողական համակարգ, քան իր մրցակիցները, սակայն մյուս կողմից դրա՝ առանց այն էլ սահմանափակ տեղեկատվական համակարգ ավելի է սահմանափակվել։

Այլ սահմանափակումներ

Չնայած ChatGPT-ն իր ժամանակի համար առաջատար ԱԲ տեխնոլոգիա է, սակայն այն կատարյալ չէ և դրա մասին խոստովանում են հենց ստեղծողները։ Այն շատ հաճախ գեներացնում է ճշմարտանման սխալ, շատ հաճախ նաև կողմնակալ պատասխաններ։

Մեկ այլ խնդիր է նաև դրա ստեղծած բովանդակության միանմանությունն ու պակաս ինֆորմատիվությունը, այսինքն՝ ապագայում ստեղծվող նյութերը զուրկ են լինելու յուրահատկությունից։ Այժմ այլ որոնողական համակարգեր ամեն կերպ պայքարում են ԱԲ-ի միջոցով գեներացված բովանդակության դեմ։

Կարող է զարմանալի թվալ, սակայն ChatGPT-ն «անվտանգության նկատառումներով» հասանելի չէ մի շարք երկրներում՝ Ռուսաստան, Իրան, Ուկրաինա, Չինաստան, Բելառուս, Աֆղանստան և Վենեսուելա։

ChatGPT, կրթություն ու աշխատանքային հեռանկարներ

Տարբեր ոլորտների մասնագետներ ահազանգում են, որ ChatGPT-ն և արհեստական բանականությամբ աշխատող այլ նախագծեր գցում են կրթության որակը և կարող են փոխարինել մի շարք մասնագիտությունների։

ChatGPT-ն արդեն իսկ կարողացել է ավարտական քննություն հանձնել շատ ավելի լավ, քան սովորողների մեծամասնությունը, խաբել HR մասնագետների, որոնք նրան նույնիսկ կանչել են հարցազրույցի, այն ամենօրյա գործիք է մարքեթոլոգների, ծրագրավորողների համար, քանի որ շատ արագ և բավականին ճշգրիտ կազմում է մարքեթինգային պլաններ, գրում կոդեր բոլոր լեզուներով։ Սակայն արդյո՞ք սա նշանակում է, որ այս մասնագետների կարիքն այլևս չի զգացվի կամ կրթության որակը վտանգի տակ է։ Սփոյլեր․ ամենևին ոչ։

Բանն այն է, որ արհեստական բանականությամբ աշխատող համակարգերը նոր արդյունք չեն ստեղծում, դրանք աշխատում են եղած տվյալների հիման վրա, հետևաբար առնվազն մոտ ապագայում չեն կարող փոխարինել մարդկանց, և հաստատապես չեն կարող փոխարինել որակյալ աշխատողների։ Այսպիսով, արհեստական բանականության ազդեցությամբ ամենայն հավանականությամբ կփոխվեն շատ կաղապարված համակարգեր՝ այդ թվում կրթական, որոնք մարդկանց կմղեն ստեղծագործելու և զարգանալու։

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan