Դ. Սահակյանցը «Ոսկե Ծիրանի» ֆիլմերի պատճառով դեմարշ է արել և դուրս եկել Կինեմատոգրաֆիստների միությունից
Դա պայքարի իմ ձևն է «Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնին ցուցադրվող ֆիլմերի դեմ, և որոշեցի դեմարշ անել և դուրս գալ ՀՀ Կինեմատոգրաֆիստների միությունից: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ Դավիթ Սահակյանցը:
«Ես սկզբունքորեն դեմ եմ նման ֆիլմերին` թուրքական, ադրբեջանական, և վերջին կաթիլը եղավ տրանսգենդերի մասին պատմող ֆիլմը, որն էլ մրցանակ ստացավ: Պատերազմող երկրում նման թեմաները բարձրացնել` թուրքերի, ադրբեջանցիների, տրանսգենդերների հետ ընկերություն անելու, կարծում եմ, ճիշտ չէ»,-ասաց նա:
Դավիթ Սահակյանցը նշեց, որ նախկինում ևս եղել են փորձեր նմանատիպ ֆիլմեր ցուցադրելու, բայց դրանք կանխվել են, այս տարի չհաջողվեց: «Կարծում եմ, որ ուղիղ կապ կա քաղաքական իրավիճակի և այս ցուցադրվող ֆիլմերի միջև, քանի որ պատերազմող երկու երկրների մեջ խաղաղության քարոզի կոչ է արվում, որն ընթանում է միայն մեզ մոտ: Լոբբինգ կա, որ մեզ պարտադրում են անցկացնել այն օրենսդրությունը, որը կհամապատասխանի իրենց պատկերացրած ստանդարտներին»,-ասաց նա:
Վերջինս նշեց, որ փաստորեն ստացվում է, որ այսօրվա «Ոսկե ծիրանը» ուղիղ արտացոլումն է իշխանության քաղաքականության:
Հարցին, թե արդյոք իր մտահոգությունները կիսել է ՀՀ Կինեմատոգրաֆիստների միության նախագահ Հարություն Խաչատրյանի հետ, նա պատասխանեց, որ դա ի սկզբանե անիմաստ է համարել, քանի որ, ըստ նրա, Հարություն Խաչատրյանը դա գիտակցված է անում: «Ինձ համար կապ չունի՝ նա ստիպված է արել, թե ոչ, քանի որ ես այդ քայլը համարում եմ սխալ և վտանգավոր»,-ասաց նա:
Ինչ վերաբերում է հարցին, թե այստեղ Մշակույթի նախարարության թերացումն է տեսնում, ասաց՝ կա՛մ թերացումը, կա՛մ ուղղորդումը:
Նշենք, որ փորձեցինք մեկնաբանություն ստանալ Կինեմատոգրաֆիստների միության նախագահ Հարություն Խաչատրյանից, սակայն հեռախոսահամարը անհասանելի էր:
Tert.am-ը կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Արայիկ Խզմալյանից արձագանք խնդրեց խնդրի վերաբերյալ, ով նախ նշեց, որ մի քիչ զարմացած է Դավիթ Սահակյանցի բողոքի մեթոդի վրա, որովհետև նրան համարում է տաղանդավոր արվեստագետ: «Բողոքի մեթոդը ինձ թվում է ժամանակավրեպ, որովհետև մենք կարող ենք անհամաձայնություններ ունենալ, կարող ենք չընդունել ստեղծագործական գիծը, բայց դա այդպես աղմկահարույց անելը չեմ հասկանում, թեև դա իր իրավունքն է»,-ասաց նա:
Հարցին, թե ինչ պետք է աներ այդ դեպքում Դավիթ Սահակյանցը, փոխնախարարն ասաց, որ այդ խնդիրների քննարկման մասնագիտական հարթակներ կան: «Ի վերջո, Կինեմատոգրաֆիստների միությունը «Ոսկե Ծիրանը» չէ, ոչ էլ Հարություն Խաչատրյանն է, այլ յուրաքանչյուր անդամն է իր սկզբունքներով: Ես կառաջարկեի, որ Դավիթ Սահակյանցը հրավիրեր քննարկում այս հարցերի վերաբերյալ և փորձեր պարզաբանումներ ստանալ»,-ասաց նա:
Ինչ վերաբերում է ցուցադրված ֆիլմերին, նախ Արայիկ Խզմալյանը նշեց, որ նման ծագումնաբանական ֆիլմեր նախկինում ևս ցուցադրվել են: «Սա նոր բան չէ, թող չփորձեն սա ներկայացնել որպես նոր երևույթ»,-ասաց նա:
Վերջինս հավելեց՝ ինքը արվեստագետ է` իր մասնագիտությամբ և աշխարհայացքով և կարծում է, որ թեմատիկ կողմնորոշումով կամ ազգային պատկանելիությամբ որևէ գործ գնահատելը ճիշտ ճանապարհ չէ. «Մենք կարող ենք քննադատել գեղարվեստական մակարդակը, կարող ենք քննադատել անտաղանդ ռեժիսորական աշխատանքը, այսինքն` մեր խնդիրը ի վերջո արվեստն է, այսինքն` եթե արվեստ կա, ապա կապ չունի՝ ինչ ծագման, ինչ սեռական կողմնորոշման տեր է այդ ռեժիսորը»,-ասաց նա և օրինակ բերեց «Մահը Վենետիկում» ֆիլմը, և նշեց, որ եթե պետք է թեմայով կողմնորոշվել, ապա պետք է գնահատել այդ ֆիլմի ռեժիսորին, բայց այն գեղարվեստական գլուխգործոց է:
Ըստ Արայիկ Խզմալյանի` իրենք՝ որպես մասնագետներ, պետք է տան միշտ մասնագիտական գնահատական, իսկ ոչ մասնագետ հասարակությունը իրավունք ունի տալ նաև բարոյական գնահատական: «Ես ծանոթ եմ ֆիլմի համոռատագրությանը, և ֆիլմում որևէ հակահայկական ակնարկ, հայատյացություն չկար, ֆիլմն ընդհանրապես կապ չունի մեր երկու ժողովուրդների հետո, ֆիլմը, կարծեմ, ռուս-ադրբեջանական արտադրության է»,-ասաց նա և նշեց, որ տրանսգենդերի վերաբերյալ ֆիլմը չի դիտել և չի կարող դատողություններ անել:
Այսպիսով` Արայիկ Խզմալյանը նշեց, որ Դավիթ Սահակյանցից ակնկալում էր ֆիլմի մասնագիտական գնահատական, ոչ թե բարոյական: «Ես հասկանում եմ, որ հասարակությունը ունի շատ զգայուն կետեր, հասարակության բոլոր մտահոգությունները ես հասկանում եմ, բայց դրանց դեմագոգիայով պետք չէ զբաղվենք: Որովհետև եթե մենք պետք է մեր հարևան երկրի հետ մրցակցենք բարբարոսությամբ, կարծում եմ՝ սա անընդունելի է»,-ասաց նա:
Ինչ վերաբերում է նախարարության հնարավոր ուղղորդելուն, ապա փոխնախարարն ասաց, որ ծիծաղելի կլիներ, եթե նախարարությունը միջամտեր միջազգային փառատոնի ժյուրիի աշխատանքին, ինչը ամբողջ աշխարհի, այդ թվում՝ իր համար անհասկանալի կլինի: «Դա կդիտվի քաղաքական, հասարակական ճնշում, և մենք որևէ կերպ չենք միջամտել ժյուրիի աշխատանքներին»,-ասաց նա:
Ամեն դեպքում Արայիկ Խզմալյանը կարծում է՝ «Ոսկե Ծիրանը» տեղեկացվածության իմաստով ունի թերացումներ: «Մենք ամբողջ կազմկոմիտեին հրավիրելու ենք նախարարություն և քննարկելու ենք հետագա առավել համաձայնեցված և տեղեկացվածության իմաստով ավելի արդյունավետ համագործակցության խնդիրը, որովհետև տեղեկատվություն տրամադրելու հարցում «Ոսկե Ծիրանը» ունի թերացումներ»,-ասաց նա: