Գիտնականները Չինաստանում նախկինում անհայտ վիրուս են հայտնաբերել տիզից խայթված հիվանդի մոտ
New England Journal of Medicine-ում հրապարակված զեկույցում նկարագրվում է նախկինում անհայտ, Wetland virus (WELV) կոչված օրթոնեյրովիրուսը, որը հայտնաբերվել է 2019 թվականին Չինաստանի Ներքին Մոնղոլիա տարածաշրջանի ջրաճահճային պուրակում տիզից խայթված մարդու մոտ:
Պեկինի մանրէաբանության և համաճարակաբանության ինստիտուտի ղեկավարած հետազոտական թիմը վիրուսը հիվանդից մեկուսացնելուց հետո հսկողություն է իրականացրել՝ պարզելու համար WELV վարակի տարածվածությունը տենդով և տիզի խայթոցով հոսպիտալացված հիվանդների շրջանում:
Առաջին հիվանդը 61-ամյա մի տղամարդ էր, որը հոսպիտալացվել էր 2019 թվականի հունիսին այն բանից հետո, երբ տիզի խայթոցից հինգ օր հետո նրա մոտ տենդ ու բազմաթիվ օրգանների դիսֆունկցիա էր առաջացել:
Հեղինակները նշում են, որ WELV-ը՝ Nairoviridae ընտանիքի օրթոնեյրովիրուսների ցեղի ներկայացուցիչը, առավել սերտորեն կապված է տիզերի միջոցով փոխանցվող խազարական օրթոնեյրովիրուսների գենոխմբի հետ, որը ներառում է ղրիմկոնգոլեզական հեմոռագիկ տենդի վիրուսը:
Չինաստանի չորս շրջաններից տասնյոթ հիվանդների մոտ եղել են ոչ սպեցիֆիկ ախտանշաններ, ինչպիսիք են տենդը, գլխապտույտը, գլխացավը, թուլությունը, մկանային ցավը, արթրիտը և մեջքի ցավը, երբեմն՝ պետեխիան (մաշկի կամ լորձաթաղանթի վրա բծերի առաջացում՝ մազանոթների արյունահոսության պատճառով), ավշային հանգույցների տեղային այտուցը և նյարդաբանական ախտանշաններ։ Հիվանդների մոտ WELV-ն ախտորոշվել է հակադարձ տրանսկրիպցիոն պոլիմերազային շղթայական ռեակցիայի (RT-PCR) կիրառմամբ: Ընդհանուր լաբորատոր արդյունքներն էին լեյկոպենիան (արյան մեջ լեյկոցիտների ցածր մակարդակ), թրոմբոցիտոպենիան (արյան մեջ թրոմբոցիտների ցածր քանակ) և d-dimer-ի (արյան մեջ թրոմբների առաջացման ցուցանիշ) և լակտատդեհիդրոգենազի (հյուսվածքների կամ օրգանների վնասվածության ցուցանիշ) բարձր մակարդակները:
Ապաքինված ութ հիվանդների արյան շիճուկի վերլուծությունը ցույց է տվել հատուկ հակամարմինների չորս անգամ ավելի բարձր խտություն, քան սուր վարակի ժամանակ վերցված նմուշներում: Դաշտային ուսումնասիրությունների ընթացքում վիրուսը հայտնաբերվել է Չինաստանի հյուսիս-արևելքում հավաքված տիզերի հինգ տեսակների, ինչպես նաև ոչխարների, ձիերի, խոզերի և անդրբայկալյան զոկորի (կրծողների տեսակ) մոտ:
Հիվանդի պորտալարային երակը պատող բջիջներում ցիտոպաթիկ (բջիջներում կառուցվածքային փոփոխություններ առաջացնող) էֆեկտներ են հայտնաբերվել: Մկների որովայն վիրուսի ներարկումը հանգեցրել է վարակի, ուղեղի վնասվածքի և մահվան: Հետազոտողները նշել են, որ Haemaphysalis concinna տիզը կարող է վիրուսը փոխանցել կենդանուն, որն այնուհետև ձվարանների միջոցով այն փոխանցում է իր սերունդներին: