Ծառուկյանի զգուշացումները
Հայաստանի տնտեսական իրողությունների, տնտեսության իրական վիճակի մասին Գագիկ Ծառուկյանը սովորաբար լավատեղյակ է։ Հայաստնյան խոշոր բիզնեսի կառուցվածքը շատ առանձնահատուկ է. Ծառուկյանը շփվում է լայն շրջանակի հետ եւ տնտեսական վիճակի ցուցանիշները ստանաում է ոչ թե պաշտոնական լրահոսից, այլ իրական կյանքից։ Նա տնտեսությանը տիրապետում է ներսից, եւ ոչ թե վիճպետկոմի հրապարակած թվերի օգնությամբ: Ու միշտ էլ այդպես է եղել։
Երեկ Գագիկ Ծառուկյանը լրագրողների հարցերին պատասխանելիս մի քանի կարեւոր հայտարարություններ արեց։ Իրականում դրանք ավելի շատ ահազանգեր էին, առկա իրավիճակի բնութագրումներ։
«Կառավարությունը հայտարարում է, թե 50 մլրդ դրամ է տրամադրվելու 67 հազար ձեռնարկությունների, եթե բաժանում են, ապա ստացվում է՝ մեկ ձեռնարկությանը՝ 700 դոլար, եթե սա էլ բաժանում են աշխատողներին՝ 30-50 հոգու, ապա յուրաքանչյուրին տրվելու է 5 հազար դրամ…»։ Կա արդյո՞ք, սրան հակափաստարկ։ Ի՞նչն էր սխալ։ Պարզ է, չէ, որ այս սխեմայով գումարները ուղղակի փոշիանալու են եւ արդյունք չեն տալու։
Հաջորդը՝ «Գործատուն աշխատողին այս իրավիճակում օդի՞ց է գումար տալու, այսօր հարկայինից սկսած՝ դրել են, բոլորի կաշին քերթելով՝ բյուջեն լցնում են, հիմա հունվար-փետրվար ամիսներին 25 մլրդ պակաս գումար է եկել, բյուջե չեն կարողանալու ավելացնել»։ Ծառուկյանը նկատեց, որ բազմաթիվ մարդիկ ապրում են օրվա եկամտով, ամսական 70 հազար դրամով ու հիմա չեն աշխատում. «Այսօր պետությունը պետք է մտածի գոնե այդ 70 հազար դրամը վճարի այդ մարդկանց, որ չեն աշխատում»:
Ի՞նչն է Ծառուկյանը սխալ ասում։ Եթե արտակարգ դրության պայմաններում կասեցվում է տասնյակ, հարյուրավոր ձեռնարկությունների աշխատանքը, ինչն ունի իր հիմնավորումը, եթե բազմաթիվ բիզնեսներ կոլապսի մեջ են, (սա էլ օբյեկտիվ պատճառներ ունի), ապա պարզ է չէ, որ ծագելու է սուր սոցիալական խնդիր։ Գործատուն աշխատավարձ չի վճարելու ոչ թե այն պատճառով, որ հայրենասեր չէ, վատ մարդ է կամ չկամ է, այլ պարզապես գործատուն միջոցներ, փող չի ունենալու։ Եթե չաշխատեց, որտեղի՞ց պետք է վճարի։
Ծառուկյանն ասում է՝ « ... Եթե ասում են, թող անհատական գնան բանկիրների հետ խոսեն, դա արդեն ծիծաղելի է», որից հետո հաշվարկ անում՝ եթե օրական 10 հազար մարդ էլ գնա բանկեր, ինչքան ժամանակ դրա համար կպահանջնվի։ Պարզ է, չէ՞, որ նման խնդիր կա եւ ակնհայտ է, որ ընդհանրական որոշումներ են պետք՝ արտակարգ որոշումներ։
Եթե ամփոփելու լինենք, Ծառուկյանի երեկվա խոսքը, ապա նա իսկապես ահազանգ է հնչեցնում՝ տնտեսությունը կանգնում է անդունդի եզրին, առաջիկայում սուր սոցիալական խնդիրներ են առաջանալու, մարդիկ բառիս բուն իմաստով ապրելու փող չեն ունենալու։
Կառավարության որոշումները, որդեգրած քաղաքականությունը այս իրավիճակում բավարար չեն։
Տրամաբանական էր ակնկալել, որ այս Ծառուկյանի հնչեցրած այս մտահոգությունները պետք է դառնային կառավարության, տնտեսական բլոկի նախարարությունների, տնտեսագետների, մամուլի առաջնահերթ թեման։
Եթե մեր նպատակն առկա իրավիճակից դուրս գալու ճիշտ լուծումներ գտնելն է, ապա Ծառուկյանի հայտարարությունը պետք է լուրջ քննարկման առարկա դառնար։ Իսկապես, շատ կարեւոր է հիշել, որ Ծառուկյանը պատահական մարդ չէ, շարքային պատգամավոր չէ, դասական պոպուլիստ քաղաքական գործիչ չէ։ Նա ահռելի փորձով, իրական պրոցեսներին տիրապետող խոշոր սեփականատեր է։
Իսկ ինչ կատարվեց իրականում։ Ծառուկյանի խոսքից առանձնացվեց մի հատված, հանվեց կոնտեքստից եւ ֆեյքերի միջոցով կազմակերպվեց «հումորային երեկո»։ Այնինչ երեկոն պետք է լիներ քննարկումային, մասնագիտական, լուրջ։
Եթե խնդիրը պարզապես սենսացիոն նյութ սարքելն է եւ Հայաստանի ամենաազդեցիկ գործարարներից մեկին վարկաբեկելու փորձը, ապա դա բոլորովին այլ հարց է եւ այլ մակարդակ:
Ի դեպ, հեռավոր 2009-ին երբ Ծառուկյանը հայտարարում էր, որ համաշխարհային ֆինանսատնտեսական ճգնաժամի պայմաններում, վարվող տնտեսական քաղաքականությունը սխալ է եւ Հայաստանը լուրջ խնդիրների առաջ է կանգնելու, պետական քարոզչամեքենան ասում էր է, թե Ծառուկյանի չունի բավարար գիտելիքներ, չի տիրապետում իրական տնեսական գործընթացներին, եւ որ Հայաստանը շահած է դուրս գալու ճգնաժամից։ Արդյունքը եղավ այն,որ Հայաստանը հայտնվեց խորը ճգնաժամի մեջ, տնտեսությունը արձանագրեց մոտ 15 տոկոս անկում, եւ հարյուր հազարավոր մարդիկ արտագաղթեցին։
Երեկվա մթնոլորտը շատ էր հիշեցնում 2009-ը։ Վերջում դասականի նման ասելու եք՝ Ծառուկյանի ճիշտ էր, ես սխալվեցի։
Հակոբ Ասատրյան
Top-News.am
Սամվել Կարապետյանի հայտարարությունից հետո Փաշինյանն իր մոտ է կանչել Հայկ Կոնջորյանին
«Բարով-խերով գնամ Թուրքիա գամ, հետո իրանց կասեմ` փիղն ինչ թռչուն է»
«Այն, ինչ կատարվում է Սամվել Կարապետյանի ու նրա ընտանիքի նկատմամբ, ամոթալի և անթույլատրելի է». ՀՀ նա...
Իրանը գրոհել է իսրայելական կործանիչների բազաները
Իսրայելն անօդաչու թռչող սարքեր է արձակել Նախիջևանից և Ղարաբաղից. Իրանցի քաղաքագետ
Սամվել Կարապետյանի նկատմամբ քրեական վարույթ է նախաձեռնվել
Սա կարող է ծանր հետևանքներ ունենալ Փաշինյանի համար. Ֆրանց Կլինցևիչ
Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն մեկնաբանել է «Հայաստանի էլեկտրական ցանցերը» ազգայնացնելու Փաշինյանի առաջարկը
Ինչո՞ւ ՌԴ-ն իր քաղաքացիներին Իրանից տարհանելու համար առաջին իսկ օրերից չօգտագործեց Հայաստանով անցնող...
Պատրաստ ենք հարձակման անցնել Իրանի դեմ. Քրդստանի ազատության կուսակցության առաջնորդ