Իրանցի գեներալ Ղասեմ Սուլեյմանիի սպանության հետեւանքները Հայաստանի եւ տարածաշրջանի համար
Այս թեմայով
- ԱՄՆ-ը պատժամիջոցներ է սահմանել Իրանի հետ կապված ընկերությունների նկատմամբ
- Թրամփը չի խոչընդոտի Ֆրանսիային՝ Իրանին բժշկական նյութեր մատակարարելու հարցում. TACC
- Իրանի Ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհրդի ղեկավարը հայտնել է, որ Թրամփը կորոնավիրուսից ավելի վտանգավոր է. Tasnim
- ԱՄՆ պատժամիջոցները «տնտեսական եւ բժշկական» ահաբեկչություն են
2020 թվականը մեր տարածաշրջանը դիմավորեց մտահոգիչ լուրով: Ամերիկացիները որոշեցին սրել մեր տարածաշրջանում առկա առանց այն էլ գերլարված իրավիճակը եւ ահաբեկչական գործողություն իրականացնելով սպանեցին Իրաքում գտնվող իրանցի ազդեցիկ եւ մեծ հեղինակություն ունեցող գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանիին, որը ղեկավարում էր «Ալ Ղոդս» ջոկատները:
ԱՄՆ-ը ստանձնել է սպանության պատասխանատվությունը, իսկ Իրանը սպառնում է դաժան հակահարվածով:
Իրանցիների համար Ղասեմ Սոլեյմանին սովորական գեներալ չէր: Նա իրանցի հավաքական սպայի կերպարն էր, ազգային հերոս, սպարապետ: Նրա անվան շուրջ դեռ կենդանության օրոք լեգենդներ էին հյուսվում: Նա իրանական ավանդույթի տեւականության խորհրդանիշներից մեկն էր, որը իրանական էպոսային հերոս Ռուստամի նորօրյա մարմնավորումն էր համարվում իրանցիների գիտակցության մեջ:
Անկասկած, այս սպանությունը, որը իրականացվել է Թրամփի հրամանով եւ որոշակի շրջանակների հորդորով եւ խորհրդով, կտրուկ փոխելու է տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակը, որից անհասկանալի է, թե ինչ է շահելու հենց ԱՄՆ-ը: Այնպիսի տպավորություն է, որ ոմանք օգտվելով Թրամփի հուզականությունից, իրական Իրանի մասին տեղեկատվության բացակայությունից գնացել է արկածախնդրության:
Հետաքրքիրն այն է, որ Հայաստանում ոչ մինչ այս սպանությունը, ոչ էլ այս սպանությունից հետո օրակարգերն այլ են: Հանրությունը չի գիտակցում, որ հնարավոր պատերազմի դեպքում ինչ ծանր հարված, իսկ ավելի ճիշտ հարվածներ են սպասվում Հայաստանին, որից ամենամեղմը կլինի իրանցի փախստականների հոսքը Հայաստան:
Իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը համոզված է, որ գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանիի Իրաքում զոհվելուց հետո, Իրանի առաջին քայլերից մեկը լինելու է իրաքյան իշխանությունների հետ ավելի սերտ համագործակցությամբ Իրաքից ԱՄՆ-ի զորքերի լիակատար դուրսբերմանը հասնելուն միտված քաղաքականությունը։
Բանն այն է, որ իրանցի գեներալի սպանությանը նախորդել էին Իրաքում հակաամերիկյան բազմահազարանոց ցույցերը եւ ԱՄՆ դեսպանության վրա իրաքցիների հարձակումները, որոնք պահանջում էին ամերիկյան զորքերը դուրս բերել Իրաքից:
Ամենայն հավանականությամբ ԱՄՆ-ում եկել են այն եզրահանգման, որ Ղասեմ Սոլեյմանիի սպանությունը կփոխի իրադարձությունների ընթացքը, բայց բացառված չէ, որ ամեն ինչ հակառակ ուղղությամբ զարգանա եւ ամերիկյան զորքերի դուրս բերման պահանջներն ավելի սաստկանան:
Վարդան Ոսկանյանը նշում է, որ իրաքցիները, մեղմ ասած, խանդավառված չեն իրենց երկրում ամերիկյան ներկայությամբ՝ բացառությամբ Քրդստանի տարածաշրջանի, որտեղ ԱՄՆ-ի դիրքերը շատ ավելի կայուն են եւ ամուր, ուստի այս հարցում Իրաքի իշխանությունները ստացել են լրացուցիչ կռվան՝ պահանջելու ԱՄՆ-ի զորամիավորումների ելքը այս երկրից։
Այնպես որ, այս սպանությունը ոչ միայն էլ ավելի է սրելու ամերիկաիրանյան հարաբերությունները, այլ կտրուկ թուլացնելու է ԱՄՆ-ի դիրքերը Իրաքում:
Այս ամենը ԱՄՆ-ում դժվար թե չէին հաշվել, ինչը հուշում է, որ ամերիկացիները մտադիր են ավելի լայնածավալ գործողությունների իրականացմանը, որին Հայաստանը պետք է փորձի պատրաստ լինել եւ դիմակայել հնարավոր բոլոր մարտահրավերներին, բայց ոչ այնպես, ինչպես մեկ տարի առաջ հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը, ասելով, թե հայ-իրանական սահմանը դե ֆակտո ամեն պահի կարող է փակվել՝ ԱՄՆ-ի եւ Իրանի միջեւ հարաբերությունների եւ աշխարհաքաղաքական իրավիճակի պատճառով։
Երբ Հայաստանը ծանր իրավիճակում էր Իրանը չփակեց Հայաստանի հետ սահմանը, ընդհակառակը, ավելի լայն բացեց, ինչը մեծապես օգնեց, որ մենք պատերազմից հաղթական դուրս գանք, այնպես որ, չ մի դեպքում, եւ ոչ մի երկրի պահանջով մեր երկրի սահմանը Իրանի հետ չի կարող փակվել:
Հիմա մեզ մնում է պատրաստվել ցանկացած զարգացման, լրջանալ, փոխել մեզ մատուցվող օրակարգերը եւ հետեւել զարգացումներին: Իրանի գերագույն հոգեւոր առաջնորդ Ալի Խամենեին արդեն հայտարարել է, որ նրանց, ովքեր սպանել են «Ալ Ղոդս» ջոկատների հրամանատար, գեներալ Ղասեմ Սուլեյմանիին, սպասվում է «դաժան վրեժ»։
Պարզ է, որ այդ վրեժը չի արտահայտվելու արագ եւ միանգամյա հարվածով: տարածաշրջանը նոր, ավելի վտանգավոր փուլ է մտնում:
Վարդան Մխիթարյան
Top-News.am
Բաժանորդագրվեք Top-News.am-ին Telegram-ում