Այսօր՝ 19 մարտի 2024թ., 00:00
Հայտնի է Սյունիքում 4 մարդու կյանք խլած ավտովթար-հրդեհի զոհերի ինքնությունը. Վարորդը ոստիկանության աշխատակից էր ԵՄ արտգործնախարարները վերահաստատել են իրենց աջակցությունը Հայաստանին. Ստանո ՀՀ-ի համար ըմբռնելի է էքսկլավ, անկլավների հարցն ավելի ուշ դիտարկելու մոտեցումը․ փոխվարչապետի գրասենյակ Այդ գաղափարն առաջարկողները չունեն հետագիծ ո՛չ կրթության մեջ, ո՛չ գիտության․ Ատոմ Մխիթարյան ԱԺ-ն գումարել է իր նիստերը. օրակարգում է ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ համաձայնագրի վավերացման հարցը (տեսանյութ) ՀՀ իշխանություններն իրականում չեն պատրաստվում խզել ՌԴ-ի հետ որեւէ միջպետական պայմանագիր Քաղաքական հայտ ներկայացնելուց առաջ Կարապետյանը իրեն առնչվող հարցերի պետք է պատասխանի․ Մուրազի ՆԱՏՕ-ն ցանկանում է ադրբեջանական բանակը հասցնել դաշինքի չափանիշներին և «հասնել խաղաղության Երևանի և Բաքվի միջև» Օրվա խորհուրդ Սա զորբա, տգիտության ձեռագիր է․ պատգամավորը՝ ակադեմիական քաղաքի մասին Ինչպե՞ս և ինչո՞ւ է էլեկտրոնային դեղատոմսերի ներդրման որոշումը խախտում բժշկական գաղտնիքի իրավունքը Լյուքս դասի տիեզերական ճամփորդություններով զբաղվող ընկերությունը ուղևորներին կես միլիոն դոլարանոց ուտեստ կառաջարկի Rolls-Royce Ghost-ը «թոշակի կանցնի». նրան կփոխարինի նոր Alpina սեդանը Որքան կնստի ամեն մի ծառը Երեւան քաղաքի վրա. Բեգոյանը մանրամասներ հայտնեց Քնած մարդկանց ուղեղը հասկանում է արտաբերված բառերի իմաստը. գիտնականներ Հարի Քեյնը վնասվածք է ստացել Տավուշի նախկին մարզպետ Հովիկ Աբովյանը Հայաստանին կփոխանցի ավելի քան 608 մլն 634 հազար դրամ Նրա հետ վաղուց չեն բանակցում, այլ՝ պահանջում են. Արշակ Կարապետյանը հակադարձում է Նիկոլ Փաշինյանին Արագածոտնում ձյան առատ տեղումներ են (տեսանյութ) Ռուսական ընտրություններն ակնհայտորեն ոչ ազատ էին, ոչ արդար. Սպիտակ տուն Հռոմի պապ, Կիմ Չեն Ըն, Մադուրո. ովքեր են շնորհավորել Պուտինին Ոստիկանությունը հորդորում է կապել ամրագոտիները, այլապես՝ կտուգանեն ԵՄ Խորհուրդը կքննարկի Հայաստանին աջակցության հարցը «Ցեղասպանության հակադարձում. Արցախի հայերի իրավունքների և անվտանգ վերադարձի ապահովում» խորագրով քննարկում ԱՄՆ Կոնգրեսում Սպասվող առատ տեղումներից չբողոքեք, մեզ ջուր է պետք․ Գագիկ Սուրենյան Առանց միջազգային արդարադատության հնարավոր չէ հասնել կայուն ու տևական խաղաղության. հայտարարություն 2023-ի սեպտեմբերից Հայաստանը լքած 7 825 արցախցիներ չեն վերադարձել. նոր տվյալներ Պուտինը հայտարարել է, որ համաձայն է եղել Նավալնիի փոխանակմանը Ադրբեջանցիներն ավերել են գետավանցի ազատամարտիկների հիշատակին նվիրված հուշահամալիրը «Ֆեներբահչեի» ֆուտբոլիստների եւ «Տրաբզոնսպորի» ֆանատների բախումը (տեսանյութ) Մոլդովայում ձերբակալել են ՌԴ դեսպանատունը հրկիզելու փորձ կատարած տղամարդուն Հարբած կինը կապված սավաններով փորձել է իջնել 4-րդ հարկից, սակայն վայր է ընկել և մահացել Մարսի մակերեսին միլիարդավոր խառնարանների ձևավորման համար մեկ երկնաքար է պատասխանատու Կլիմայի ակտիվիստները խափանել են Հռոմի հայտնի մարաթոնը՝ «մահաբեր ամռան» մասին նախազգուշացնելու համար Շիրակի մարզում, Ապարանի տարածաշրջանում և Ջերմուկում ձյուն է տեղում Հնագետները հայտնաբերել են, թե որտեղ է խորտակվել 17-րդ դարում անհետացած բրիտանական լեգենդար ռազմանավը Գերմանիայի նախագահը չի շնորհավորի Պուտինին նախագահական ընտրություններում տարած հաղթանակի կապակցությամբ․ Գերմանիայի նախագահի մամուլի քարտուղար Մեդվեդևը շնորհավորել է Ռուսաստանի թշնամիներին ընտրություններում Պուտինի հաղթանակի կապակցությամբ Մարտի 20-ի հանրահավաքը որևէ առնչություն չունի արցախյան ու հայաստանյան քաղաքական ուժերի հետ. Արտակ Բեգլարյան Այսօր մենք Հայաստանի հետ խաղաղ բանակցությունների ակտիվ փուլում ենք․ Ալիև Մարտունեցիներն ընդդիմադիր պատգամավորների հետ քննարկել են անվտանգային իրավիճակը Ստոլտենբերգ. Մենք հույս ունենք Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կայուն խաղաղության հասնել Օրվա խորհուրդ Քիրբի. Ուկրաինացիները նահանջում են պաշտպանության երկրորդ և երրորդ գիծ Արա Աբրահամյանի ներկայացուցիչը Մոսկվայի հայերի միությունում ծեծի է ենթարկել 20-ամյա երիտասարդին Ում է իրականում պատկանում Թաիրով 50/10 հասցեում գտնվող հողատարածքը. ով է զավթողը Տղամարդը կոտրել է Սյունիքի, Վայոց ձորի և Արարատի մարզերում տեղադրված բոլոր արագաչափերը Վլադիմիր Պուտինն, ըստ նախնական տվյալների, ընտրություններում ստացել է ձայների 87,68 %-ը 17-ամյա տղայի սպանության մեջ հիմնական մեղադրյալներից մեկը հայտնել է, որ դանակն իրեն փոխանցել է ընկերը․ մանրամասներ սպանության դեպքից Ռուսաստանցի թենիսիստներ Կարեն Խաչանովն ու Անդրեյ Ռուբլյովը բարեգործական հանդիպում են անցկացրել Լոս Անջելեսում Արցախից բռնի տեղահանված ընտանիքների համար Ֆերմերին երկարաժամկետ ազատազրկում է սպառնում՝ մուտանտ ոչխարներ բուծելու համար Ինչպես կարող եք կառուցել Ձեր տունը սահմանամերձ բնակավայրում ամբողջությամբ պետության ֆինանսավորմամբ. մանրամասներ (տեսանյութ) ԱՄՆ-ն Ճապոնիային է վերադարձրել Երկրորդ համաշխարհայինի ժամանակ հափշտակված 22 պատմական նմուշ Երգիչ Բրունո Մարսը Լաս Վեգասի խաղшտներից մեկին պարտք է 50 մլն դոլար Երևանի Ինֆորմատիկայի պետական քոլեջի ուսանողին սպանած անձին դատարանը կալանավորեց ՀՀ-ում օդի ջերմաստիճանը մարտի 19-ի ցերեկը կնվազի 5-7 աստիճանով, մարտի 20-22-ին նույնքան կբարձրանա ՔՊ-ի կողմից իմ նկատմամբ շատ մեծ ճնշում կար, որ պետք է քաղաքապետարանում բոլորին հանեմ, նոր մարդկանց բերեմ. Մարության 38-ամյա տղամարդը կրծքավանդակի ձախ կեսի հրազենային վնասվածքով Վանաձորի հիվանդանոց է տեղափոխվել ՌԴ-ում ընտրությունների քվեարկության վերջին օրն ավելի քան 50 մարդ է բերման ենթարկվել Պատժամիջոցները՝ Բաքվի վարչակարգը զսպող գործիք. Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան համահայկական միությունը ողջունել է Եվրախորհրդարանի բանաձևերը Ալեքսանդր Շիրվինդտի ժառանգության մասին մանրամասներ են հայտնի դարձել Ալեն Սիմոնյանն ուզում էր դառնալ քաղաքապետ և մի փոքր տխրել էր, որ չդարձավ. Մարության Ո΄չ քո հոր տարածքներն են, ո΄չ դու սուլթան ես, ո΄չ թագավոր ես, որ հիմա էլ հանձնում ես. Բագրատ Սրբազանը՝ 4 գյուղերի մասին Եթե ես չընտրվեմ, առնվազն արյունահեղություն կլինի. Թրամփ Մեր արտաքին քաղաքականության նպատակը կարծես մեր ընկերներին մեզ թշնամի դարձնելը լինի․ Լևոն Քոչարյան Բերման է ենթարկվել Մաստարայի վարչական ղեկավարը. նրա ծոցագրպանում կանեփ է հայտնաբերվել Մոսկվայի վրա թռչող ԱԹՍ–ի ոչնչացման պահը հայտնվել է համացանցում Եթե Փաշինյանը պատրաստ է տալ հայկական տարածքներ, պարտավոր է նաև պահանջել վերադարձնել ԼՂ ինքնավար մարզի կարգավիճակը․ Օսկանյան Ուկրաինան կկորցնի ավելի շատ տարածքներ. Իլոն Մասկի կանխատեսումը «Դոմոդեդովոյում» դեպի Մոսկվա թռչող ԱԹՍ է խոցվել․ քաղաքապետ Ինչ-որ մի տեղ պիտի կանգնի այդ նահանջը, թող Ոսկեպարում կանգնի. մենք պետք է կանգնեցնեք այդ նահանջը. Աջապահյան Մենք Սուրբ լեռ ունենք, Արարատն է․ Բագրատ Սրբազան «00 DD 000» համարանիշը ձեռք է բերել Սամվել Ալեքսանյանի փեսան ՌԴ նախագահի ընտրությունների արդյունքներից շատ բան է կախված. ՀՀ-ում ՌԴ դեսպան Կալանավորները չեն ենթարկվել ծառայողների պահանջներին և տեղափոխվել են պատժախցեր ՆԳՆ փրկարար ծառայությունը Զովունի գյուղի մոտ գտնվող գազալցակայանում տեղի ունեցած պայթյունից մանրամասներ է հայտնել Պատրաստվենք մեր կյանքի ամենակարևոր հանդիպմանը. Գալստյան կիրակի Կին ուղևորին չենթարկվելը վարորդի համար տխուր հետևանք է ունեցել Ռուսաստանի 8 շրջաններում 35 անօդաչու է խոցվել և գրավվել. Կրասնոդարի նավթավերամշակման գործարանում հրդեհ է բռնկվել Օրվա խորհուրդ
Հարցում

Այսօրվա ճգնաժամն իր տեսակով նման է սողացող բնույթի երրորդ համաշխարհային պատերազմի, որտեղ չկա ոչ պատերազմի տեսանելի ճակատ, ոչ էլ տեսանելի թիկունք

«Պոլիտէկոնոմիա» հետազոտական ինստիտուտը ներկայացնում է քաղաքական մեկնաբան Երվանդ Բոզոյանի՝ կորոնավիրուսի, աշխարհի վերջի և Հայաստանի ապագայի մասին մտորումների առաջին մասը, որը ներկայացնում ենք ստորև․

«Այսօր ոչ միայն Հայաստանն, այլև ողջ աշխարհը կանգնած է առողջապահական անսովոր մի արհավիրքի և դրանից բխող տնտեսական ու սոցիալական լուրջ ցնցումների առջև: Ցնցումներ, որ չի կարելի անվանել շարքային ռեցեսիա, որը համեմատելի կլիներ 2008-2009 թվականների ճգնաժամին: Ավելին, այս ճգնաժամը համեմատելի չէ նույնիսկ 1929-33 թվականների ճգնամին: Քանզի այն ժամանակ տնտեսական ճգնաժամն օբյեկտիվ ցիկլիկ բնույթ ուներ, և հասկանալի էր, թե երբ էր ավարտվելու: Այսօր տնտեսական և սոցիալական խնդիրների հետ զուգահեռ ի հայտ են եկել մարդկությանը ոչ հայտնի առողջապահական անվտանգության խնդիրներ:

Հնարավո՞ր էր արդյոք պատկերացնել, որ 21-րդ դարում մարդն իր տնից դուրս գալու համար, որպեսզի հաց գնի խանութից, պետք է տեղեկանք ունենա իր մոտ: Այդպիսի երևույթ չի եղել ոչ 2008-ին, ոչ էլ նույնիսկ 1929 թվականին:


Այսօրվա ճգնաժամն իր տեսակով ավելի շատ նման է սողացող բնույթի երրորդ համաշխարհային պատերազմի, որտեղ սակայն չկա ոչ պատերազմի տեսանելի ճակատ, ոչ էլ տեսանելի թիկունք: Այս պատերազմը ներխուժել է մեր բնակարաններ, պարտադրել, որ մենք փոխենք մեր ողջ պատկերացումները և ավանդական վարվելակերպը, մեր սոցիալական շփումների ձևերն ու հիգիենայի կանոնները:

Ավելին, մենք դեռ չգիտենք, թե իրականում ինչքան է տևելու այս ինքնամեկուսացման գործընթացը: Չգիտենք, թե իրականում ինչ է իրենից ներկայացնում այս վարակը և ինչ տոկոս է կազմում դրա հետևանքով մահացածության աստիճանը:

Բոլոր հաշվարկներն այս խնդրի հետ կապված այսօր կրում են խիստ պայմանական բնույթ:

Եվ քանի որ այդպես է, ապա հնարավոր չէ գնահատել նաև այս առողջապահական արհավիրքի տնտեսական և սոցիալական իրական հետևանքները:

Բերենք ընդամենը մեկ փաստ: Այսօր, աշխարհի տնտեսության մոտ 75 տոկոսը կանգ է առել: Աշխատուժի ավելի քան 80 տոկոսը դադարեցրել է իր գործունեությունը: Դժվար չէ կռահել, թե ինչ կլինի, եթե այս իրավիճակը շարունակվի ևս մեկ-երկու ամիս:

Ըստ նախնական գնահատականների, միայն սոված մարդկանց թիվը աշխարհում 80 մլն-ից կարող է աճել ուղիղ երկու անգամ, եթե այս իրավիճակը տևի ևս մեկ ամիս: Իսկ դրանից բխող նոր հիվանդությունների ի հայտ գալու ցուցանիշները ոչ ոք չի կարող նույնիսկ մոտավոր գնահատել:

Բոլոր այն խոսակցությունները, թե իբր համաշխարհային տնտեսությունը 2020 թվականին կհայտնվի սովորական ռեցեսիայի մեջ, խիստ հարաբերական և ոչ իրական են: Քանզի ոչ ոք չգիտի, թե երբ է ավարտվելու այս վարակի տարածումը և ինչ սցենարներ են գործելու տնտեսական հարաբերություններում:

Սակայն, քանի որ առանց որևէ պլանավորման հնարավոր չէ նույնիսկ մոտավոր սցենարներով հանդես գալ, ուստի մենք էլ փորձենք մոդելավորել ներկան ու ապագան:

 Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում այս վիրուսը և ինչով է այն ավելի վտանգավոր մյուս վիրուսներից

Առողջապահական շատ փորձագետներ, մասնագետներ, գիտնականներ նշում են, որ իր ախտանիշներով այս վիրուսը շատ չի տարբերվում մնացածներից, որոնք մարդկանց վարակում են տարբեր տեսակի գրիպներով:

Ավելին, ամեն տարի բոլոր տեսակի գրիպներով աշխարհում հիվանդանում է մոտ 5 մլն մարդ: Այսինքն գրիպով տարեկան հիվանդանում է մարդկության մոտ 0,065 տոկոսը: Դրանից մահանում է տարեկան մոտ 500 000 մարդ: Այսինքն, միջինը այդ վարակներից մահանում է մարդկանց մոտ 10 տոկոսը: Իհարկե, սովորական գրիպից մահացածության թիվը չի գերազանցում մոտ 0,01 տոկոսը: Իսկ դա նշանակում է, որ մինչև այսօր մարդիկ հիմնականում հիվանդանում են սուր վարակիչ հիվանդություններով:

Դրանցից են՝ ատիպիկ երկկողմանի թոքաբորբը, «թռչնի գիրպը», «խոզի գրիպը», այսպես կոչված «հոնկոնգյան» գրիպը և այլն:

Սակայն այդ հիվանդություններից ոչ ոք համաշխարհային պանդեմիայի չի վերածվել: Թեև, վարակի և վտանգավորության չափերով, այդ հիվանդությունները մի քանի անգամ ավելի վտանգավոր են եղել, քան այսօրվա կորոնավիրուսը:

Օրինակ, մեզ շատ հայտնի «թռչնի գրիպով» 2003-ից մինչև 2009 թվականները աշխարհում հիվանդացել է ընդամենը 442 մարդ, մահացել է կեսից ավելին՝ 262-ը:

Ատիպիկ թոքաբորբով աշխարհում հիվանդացել է 8096 մարդ, որից մահացել է 774-ը: Ամենաշատը, աշխարհում հիվանդացել են վերջին տարիներին, այսպես կոչված, «խոզի գրիպ»-ից`A/H1N1/: Ըստ ԱՀԿ տվյալների, 2009-ին՝ մեկ տարվա ընթացքում, աշխարհում վարակվել է մոտ 440 000 մարդ, մահացել է 5850-ը: Այսինքն մահացածության տոկոսը կազմել է մոտ 0,013:

Այսպիսով եթե ամփոփենք, ապա տեսանելի կլինի, որ ամենավտանգավորը «թռչնի գիրպն» էր, որի մահացածությունը գերազանցում էր 50 տոկոսը: Սակայն այս վարակը խիստ սահմանափակ բնույթ ուներ և չէր վտանգում մարդկությանը: Ատիպիկ թոքաբորբի մահացածությունը կազմել էր մոտ 1 տոկոսի չափ, սակայն դա էլ սուր վարակիչ բնույթ չուներ: «Խոզի գրիպն» ամենաշատն էր տարածվել, սակայն նրա մահացածության տոկոսը սովորական գրիպից պրակտիկորեն չէր տարբերվում:

Այս վարակները կորոնավիրուսի հետ համեմատելով՝ կարող ենք նշել հետևյալը․

Առաջին

Այս կորոնավիրուսի մահացածության ցուցանիշը զգալիորեն մեծ է, քան «խոզի գրիպի» և նույնիսկ ատիպիկ գրիպի ցուցանիշներից: Եվ միաժամանակ իր վարակի տարածման արագության ցուցանիշով գերազանցում է վերը նշվածներից մի քանի անգամ:

Երկրորդ

Կորոնավիրուսի դեմ վակցինա դեռ գոյություն չունի, իսկ դա նշանակում է, որ այն կարող է տարածվել նույնիսկ վիրուսների համար ոչ սեզոնային ժամանակահատվածում նույնպես:

Հենց այս երկու գործոնները իրար հետ լրջագույն վտանգի տակ են դնում մարդկությանը: Քանզի, եթե այս վիրուսի տարածման արագության աստիճանը մի քանի անգամ գերազանցում է ավանդական գրիպներից և նրա դեմ վակցինա գոյություն չունի, ապա այս վիրուսով հիվանդների կտրուկ աճի պատճառով համաշխարհային առողջապահական համակարգը կարող է կազմալուծվել: Դրա արդյունքում այս վարակի մահացածության ցուցանիշը կարող է շատ ավելի մեծ լինել, քան 1 տոկոսն է: Ավելին, եթե այս վարակի տարածումն ընթանա երկրաչափական պրոգրեսիայով, ապա նրա մահացածության ցուցանիշը նույնպես կարող է մեծանալ նույն երկրաչափական պրոգրեսիայի եղանակով: Իհարկե, տարբեր երկրներում այդ ցուցանիշները կարող են տարբերվել, կախված նրանից, թե որ երկրում երբ կկազմալուծվի իրենց առողջապահական համակարգը:

Տեսական իմաստով, եթե մարդկությունը ոչ մի միջոցի չդիմեր, ապա այս վիրուսի տարածումը կարող էր տևել մինչև 1,5 տարի և որի արդյունքում կվարակվեր մարդկության մոտ կեսը, այսինքն՝ մոտ 3,5-4 մլրդ մարդ: Այդ ժամանակ մարդկությունը ձեռք կբերեր, այսպես կոչված, «հոտային իմունիտետ» և վիրուսի խնդիրը կլուծվեր բնական ճանապարհով: Այդ 3,5-4 մլրդի մոտ 10 տոկոսը կհայտնվեր ծանր վիճակում, երբ կպահանջվեին թոքերի աշխատանքների համար արհեստական շնչառական սարքավորումներ: Վերջիններիս ակնհայտ պակասի պատճառով կարող էր մահանալ ծանր վիճակում հայտնվածների կեսը, այսինքն՝ մոտ 200 մլն մարդ:

Հիշեցնենք, որ 100 տարի առաջ, երբ սկսվեց համաշխարհային պանդեմիա, «իսպանկա» կոչվող վարակով հիվանդացավ մոտ 500 մլն մարդ: Նրանց մոտ 10 տոկոսը մահացավ անհրաժեշտ սարքավորումների պակասի պատճառով:

Եթե այս թվերը ինտերպոլյացիա կատարենք Հայաստանի վրա, ապա այդ պարագայում, 1,5 տարվա ընթացքում կարող էր վարակվել մեր բնակչության կեսը, այսինքն՝ մոտ 1,5 մլն մարդ: Որից 150 000 հազարը կհայտնվեր ծանր վիճակում, իսկ մահացածության աստիճանն էլ կլիներ 75 000 ավելի շատ, քանզի մեր առողջապահական համակարգը, մեղմ ասած, տարբերվում է Գերմանիայի, ԱՄՆ-ի, Իտալիայի և նույնիսկ Ռուսաստանի համակարգերից:

Այս թվերի կանխագուշակումը հաշվի առնելով է, որ ԱՀԿ-ը հնչեցրել է ահազանգը, որտեղ բոլոր երկրները սկսել են պայքարել այս աներևակայելի աստիճան վտանգավոր արհավիրքի դեմ»:

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan