Այսօր՝ 19 մարտի 2024թ., 00:00
Հայտնի է Սյունիքում 4 մարդու կյանք խլած ավտովթար-հրդեհի զոհերի ինքնությունը. Վարորդը ոստիկանության աշխատակից էր ԵՄ արտգործնախարարները վերահաստատել են իրենց աջակցությունը Հայաստանին. Ստանո ՀՀ-ի համար ըմբռնելի է էքսկլավ, անկլավների հարցն ավելի ուշ դիտարկելու մոտեցումը․ փոխվարչապետի գրասենյակ Այդ գաղափարն առաջարկողները չունեն հետագիծ ո՛չ կրթության մեջ, ո՛չ գիտության․ Ատոմ Մխիթարյան ԱԺ-ն գումարել է իր նիստերը. օրակարգում է ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ համաձայնագրի վավերացման հարցը (տեսանյութ) ՀՀ իշխանություններն իրականում չեն պատրաստվում խզել ՌԴ-ի հետ որեւէ միջպետական պայմանագիր Քաղաքական հայտ ներկայացնելուց առաջ Կարապետյանը իրեն առնչվող հարցերի պետք է պատասխանի․ Մուրազի ՆԱՏՕ-ն ցանկանում է ադրբեջանական բանակը հասցնել դաշինքի չափանիշներին և «հասնել խաղաղության Երևանի և Բաքվի միջև» Օրվա խորհուրդ Սա զորբա, տգիտության ձեռագիր է․ պատգամավորը՝ ակադեմիական քաղաքի մասին Ինչպե՞ս և ինչո՞ւ է էլեկտրոնային դեղատոմսերի ներդրման որոշումը խախտում բժշկական գաղտնիքի իրավունքը Լյուքս դասի տիեզերական ճամփորդություններով զբաղվող ընկերությունը ուղևորներին կես միլիոն դոլարանոց ուտեստ կառաջարկի Rolls-Royce Ghost-ը «թոշակի կանցնի». նրան կփոխարինի նոր Alpina սեդանը Որքան կնստի ամեն մի ծառը Երեւան քաղաքի վրա. Բեգոյանը մանրամասներ հայտնեց Քնած մարդկանց ուղեղը հասկանում է արտաբերված բառերի իմաստը. գիտնականներ Հարի Քեյնը վնասվածք է ստացել Տավուշի նախկին մարզպետ Հովիկ Աբովյանը Հայաստանին կփոխանցի ավելի քան 608 մլն 634 հազար դրամ Նրա հետ վաղուց չեն բանակցում, այլ՝ պահանջում են. Արշակ Կարապետյանը հակադարձում է Նիկոլ Փաշինյանին Արագածոտնում ձյան առատ տեղումներ են (տեսանյութ) Ռուսական ընտրություններն ակնհայտորեն ոչ ազատ էին, ոչ արդար. Սպիտակ տուն Հռոմի պապ, Կիմ Չեն Ըն, Մադուրո. ովքեր են շնորհավորել Պուտինին Ոստիկանությունը հորդորում է կապել ամրագոտիները, այլապես՝ կտուգանեն ԵՄ Խորհուրդը կքննարկի Հայաստանին աջակցության հարցը «Ցեղասպանության հակադարձում. Արցախի հայերի իրավունքների և անվտանգ վերադարձի ապահովում» խորագրով քննարկում ԱՄՆ Կոնգրեսում Սպասվող առատ տեղումներից չբողոքեք, մեզ ջուր է պետք․ Գագիկ Սուրենյան Առանց միջազգային արդարադատության հնարավոր չէ հասնել կայուն ու տևական խաղաղության. հայտարարություն 2023-ի սեպտեմբերից Հայաստանը լքած 7 825 արցախցիներ չեն վերադարձել. նոր տվյալներ Պուտինը հայտարարել է, որ համաձայն է եղել Նավալնիի փոխանակմանը Ադրբեջանցիներն ավերել են գետավանցի ազատամարտիկների հիշատակին նվիրված հուշահամալիրը «Ֆեներբահչեի» ֆուտբոլիստների եւ «Տրաբզոնսպորի» ֆանատների բախումը (տեսանյութ) Մոլդովայում ձերբակալել են ՌԴ դեսպանատունը հրկիզելու փորձ կատարած տղամարդուն Հարբած կինը կապված սավաններով փորձել է իջնել 4-րդ հարկից, սակայն վայր է ընկել և մահացել Մարսի մակերեսին միլիարդավոր խառնարանների ձևավորման համար մեկ երկնաքար է պատասխանատու Կլիմայի ակտիվիստները խափանել են Հռոմի հայտնի մարաթոնը՝ «մահաբեր ամռան» մասին նախազգուշացնելու համար Շիրակի մարզում, Ապարանի տարածաշրջանում և Ջերմուկում ձյուն է տեղում Հնագետները հայտնաբերել են, թե որտեղ է խորտակվել 17-րդ դարում անհետացած բրիտանական լեգենդար ռազմանավը Գերմանիայի նախագահը չի շնորհավորի Պուտինին նախագահական ընտրություններում տարած հաղթանակի կապակցությամբ․ Գերմանիայի նախագահի մամուլի քարտուղար Մեդվեդևը շնորհավորել է Ռուսաստանի թշնամիներին ընտրություններում Պուտինի հաղթանակի կապակցությամբ Մարտի 20-ի հանրահավաքը որևէ առնչություն չունի արցախյան ու հայաստանյան քաղաքական ուժերի հետ. Արտակ Բեգլարյան Այսօր մենք Հայաստանի հետ խաղաղ բանակցությունների ակտիվ փուլում ենք․ Ալիև Մարտունեցիներն ընդդիմադիր պատգամավորների հետ քննարկել են անվտանգային իրավիճակը Ստոլտենբերգ. Մենք հույս ունենք Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կայուն խաղաղության հասնել Օրվա խորհուրդ Քիրբի. Ուկրաինացիները նահանջում են պաշտպանության երկրորդ և երրորդ գիծ Արա Աբրահամյանի ներկայացուցիչը Մոսկվայի հայերի միությունում ծեծի է ենթարկել 20-ամյա երիտասարդին Ում է իրականում պատկանում Թաիրով 50/10 հասցեում գտնվող հողատարածքը. ով է զավթողը Տղամարդը կոտրել է Սյունիքի, Վայոց ձորի և Արարատի մարզերում տեղադրված բոլոր արագաչափերը Վլադիմիր Պուտինն, ըստ նախնական տվյալների, ընտրություններում ստացել է ձայների 87,68 %-ը 17-ամյա տղայի սպանության մեջ հիմնական մեղադրյալներից մեկը հայտնել է, որ դանակն իրեն փոխանցել է ընկերը․ մանրամասներ սպանության դեպքից Ռուսաստանցի թենիսիստներ Կարեն Խաչանովն ու Անդրեյ Ռուբլյովը բարեգործական հանդիպում են անցկացրել Լոս Անջելեսում Արցախից բռնի տեղահանված ընտանիքների համար Ֆերմերին երկարաժամկետ ազատազրկում է սպառնում՝ մուտանտ ոչխարներ բուծելու համար Ինչպես կարող եք կառուցել Ձեր տունը սահմանամերձ բնակավայրում ամբողջությամբ պետության ֆինանսավորմամբ. մանրամասներ (տեսանյութ) ԱՄՆ-ն Ճապոնիային է վերադարձրել Երկրորդ համաշխարհայինի ժամանակ հափշտակված 22 պատմական նմուշ Երգիչ Բրունո Մարսը Լաս Վեգասի խաղшտներից մեկին պարտք է 50 մլն դոլար Երևանի Ինֆորմատիկայի պետական քոլեջի ուսանողին սպանած անձին դատարանը կալանավորեց ՀՀ-ում օդի ջերմաստիճանը մարտի 19-ի ցերեկը կնվազի 5-7 աստիճանով, մարտի 20-22-ին նույնքան կբարձրանա ՔՊ-ի կողմից իմ նկատմամբ շատ մեծ ճնշում կար, որ պետք է քաղաքապետարանում բոլորին հանեմ, նոր մարդկանց բերեմ. Մարության 38-ամյա տղամարդը կրծքավանդակի ձախ կեսի հրազենային վնասվածքով Վանաձորի հիվանդանոց է տեղափոխվել ՌԴ-ում ընտրությունների քվեարկության վերջին օրն ավելի քան 50 մարդ է բերման ենթարկվել Պատժամիջոցները՝ Բաքվի վարչակարգը զսպող գործիք. Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան համահայկական միությունը ողջունել է Եվրախորհրդարանի բանաձևերը Ալեքսանդր Շիրվինդտի ժառանգության մասին մանրամասներ են հայտնի դարձել Ալեն Սիմոնյանն ուզում էր դառնալ քաղաքապետ և մի փոքր տխրել էր, որ չդարձավ. Մարության Ո΄չ քո հոր տարածքներն են, ո΄չ դու սուլթան ես, ո΄չ թագավոր ես, որ հիմա էլ հանձնում ես. Բագրատ Սրբազանը՝ 4 գյուղերի մասին Եթե ես չընտրվեմ, առնվազն արյունահեղություն կլինի. Թրամփ Մեր արտաքին քաղաքականության նպատակը կարծես մեր ընկերներին մեզ թշնամի դարձնելը լինի․ Լևոն Քոչարյան Բերման է ենթարկվել Մաստարայի վարչական ղեկավարը. նրա ծոցագրպանում կանեփ է հայտնաբերվել Մոսկվայի վրա թռչող ԱԹՍ–ի ոչնչացման պահը հայտնվել է համացանցում Եթե Փաշինյանը պատրաստ է տալ հայկական տարածքներ, պարտավոր է նաև պահանջել վերադարձնել ԼՂ ինքնավար մարզի կարգավիճակը․ Օսկանյան Ուկրաինան կկորցնի ավելի շատ տարածքներ. Իլոն Մասկի կանխատեսումը «Դոմոդեդովոյում» դեպի Մոսկվա թռչող ԱԹՍ է խոցվել․ քաղաքապետ Ինչ-որ մի տեղ պիտի կանգնի այդ նահանջը, թող Ոսկեպարում կանգնի. մենք պետք է կանգնեցնեք այդ նահանջը. Աջապահյան Մենք Սուրբ լեռ ունենք, Արարատն է․ Բագրատ Սրբազան «00 DD 000» համարանիշը ձեռք է բերել Սամվել Ալեքսանյանի փեսան ՌԴ նախագահի ընտրությունների արդյունքներից շատ բան է կախված. ՀՀ-ում ՌԴ դեսպան Կալանավորները չեն ենթարկվել ծառայողների պահանջներին և տեղափոխվել են պատժախցեր ՆԳՆ փրկարար ծառայությունը Զովունի գյուղի մոտ գտնվող գազալցակայանում տեղի ունեցած պայթյունից մանրամասներ է հայտնել Պատրաստվենք մեր կյանքի ամենակարևոր հանդիպմանը. Գալստյան կիրակի Կին ուղևորին չենթարկվելը վարորդի համար տխուր հետևանք է ունեցել Ռուսաստանի 8 շրջաններում 35 անօդաչու է խոցվել և գրավվել. Կրասնոդարի նավթավերամշակման գործարանում հրդեհ է բռնկվել Օրվա խորհուրդ
Հարցում

Արմեն Գևորգյան. Ո՞ր արդյունքի համար աշխատել. մաս 2

Tert.am-ը հրապարակում է ՀՀ նախկին փոխվարչապետ Արմեն Գևորգյանի հոդվածաշարի երկրորդ մասը, որում հեղինակն անդրադառնում է արտաքին հարաբերությունների հաստատման հարցում իշխանությունների աշխատանքին, երբ, ըստ նրա, անհրաժեշտ էր լինում ողջամիտ և ճշգրիտ կերպով գտնել հիմնական հենման կետն ու հավասարակշռման հնարավորությունները։ Հոդվածաշարի առաջին մասին կարող եք ծանոթանալ այստեղ։

Կցանկանայի առանձին անդրադառնալ արտաքին հարաբերությունների հաստատման հարցում իշխանությունների աշխատանքին, երբ անհրաժեշտ էր լինում ողջամիտ և ճշգրիտ կերպով գտնել հիմնական հենման կետն ու հավասարակշռման հնարավորությունները։


2000-ական թվականների սկզբում հիմնականում Ռուսաստանի օգտին կայացված ընտրության պայմաններում հաջողվեց Արևմուտքի հետ հարաբերություններում ճիշտ հավասարակշռում գտնել։ Դրա համար անհրաժեշտ էր առանց հուզականության, ռացիոնալ և ի նպաստ սեփական ազգային անվտանգության, հաշվի առնել տարածաշրջանում բոլոր դերակատարների շահերը և կառուցել սեփական անվտանգությունը` ներքին ու արտաքին։ Եվրոպական կառույցներն ու Միացյալ Նահանգները փաստացի 2001-ից եղել են ներքին բարեփոխումների գործընկեր, և ընդհանուր բալանսի քաղաքականության մեջ Մոսկվան սա ընդունել է իբրեւ փաստ։

Հավասարակշռության ու փոխվստահելի հարաբերությունների միջավայրում մենք հաջողեցինք մի շարք ուղղություններով.

Կառուցվեց Իրան-Հայաստան գազատարը՝ միաժամանակ պահպանելով կառուցողական հարաբերություններ ինչպես մեր էներգետիկ գործընկեր Ռուսաստանի, այնպես էլ՝ Իրանի հետ թշնամական հարաբերություններ ունեցող ԱՄՆ-ի հետ։

Հնարավոր եղավ զսպել Հայաստանը շրջանցող ենթակառուցվածքային որոշ ծրագրերի իրականացումը. oրինակ` Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգիծը, Հյուսիս-Հարավ տրանսպորտային միջանցքը (Իրան, Ադրբեջան, Ռուսաստան)։

Հայաստանը, հանդիսանալով ՀԱՊԿ լիիրավ անդամ, միաժամանակ հարաբերությունների հարուստ օրակարգ ձևավորեց ՆԱՏՕ-ի հետ` զարգացնելով հայկական խաղաղապահ առաքելությունների կարողությունները։ Հենց այդ տարիներին ԱՄՆ կառավարությունը Երևանում կառուցեց տարածաշրջանում իր երկրի ամենախոշոր դեսպանատան համալիրը։

Կարողացանք ակտիվորեն համագործակցել միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների հետ, Հայաստան բերել այնպիսի հիմնադրամներ, ինչպիսիք են Լինսին, Հազարամյակների մարտահրավերները և այլն։ Ի տարբերություն մյուս արտաքին ձեռքբերումների՝ դրանց շրջանակում իրականացվող ծրագրերի ազդեցությունը քաղաքացիների կյանքի վրա ուղղակի էր։
Հայաստանի և Ռուսաստանի ղեկավարների վստահելի հարաբերությունների հիման վրա այդ հավասարակշռությունը թույլ էր տալիս զսպել մեր հարևանների ագրեսիան, շփման գծում երաշխավորել խաղաղություն և հանգստություն, սահմանափակել ռազմատեխնիկական ոլորտում Ռուսաստանի համագործակցությունը Ադրբեջանի հետ և այլն։


Նրանց համար, ովքեր չեն հիշում կամ չգիտեն, ասեմ, որ 2000-ականների սկզբներին ղարաբաղյան բանակցություններում հիմնական առաջամարտիկի դերը ստանձնել էր Ֆրանսիան՝ ի դեմս նախագահ Ժակ Շիրակի։ Նա կարողացավ այնպես կազմակերպել գործընթացը, որ բանակցային գործընթացը չառաջացրեց խանդ ոչ միայն մյուս համանախագահների մոտ, այլև՝ մեր անմիջական հարևանների՝ Թուրքիայի և Իրանի։ Իսկ այսօրվա խաղաղասիրական նախաձեռնությունների հեղինակներին հիշեցնեմ, որ հենց այդ փուլում էին ամենաակտիվ շփումները և այցերը Հայաստանի և Ադրբեջանի տարբեր ոլորտների ներկայացուցիչների միջև։

Հաջողության բանաձևը պարզ էր և հստակ. հիմնական գործընկերները վստահում են միմյանց և մեկը մյուսի համար հատուկ խնդիրներ չեն ստեղծում։ Առկա էր հարաբերությունների այնպիսի համակարգ, երբ օբյեկտիվ գործոնները բավականին արդյունավետորեն փոխլրացվում էին սուբյեկտիվ գործոններով։

Իրերի այսպիսի դրությունը արդեն այսօր կարելի է բացատրել նաև այն բանով, որ միևնույն պատմական ժամանակահատվածում, գրեթե համաժամանակյա, մեր երկրներում սկսեցին ձևավորվել նոր վերնախավեր, մարդկանց նոր թիմեր, որոնց կոչումն էր՝ իրականացնել ոչ միայն իրենց պետությունների զարգացման և ամրացման առաքելությունը, այլ՝ որակապես նոր ու փոխադարձ օգտակար միջպետական հարաբերությունների կառուցումը։ Վերնախավեր, որոնք բաց էին աշխարհի հետ երկխոսության և գործողությունների համար։ Եվ այս կոորդինատային համակարգում շատ կարևոր է, որ հարաբերությունների որոշակի «քիմիա» լինի ոչ միայն պետությունների ղեկավարների, այլև նրանց թիմերի միջև։ Առանց դրա կարող են լինել միայն օգտակար և գործընկերային, բայց ոչ երբեք՝ փոխվստահություն պարունակող հարաբերություններ։ Դրանք հաղորդակցության տարբեր ուղիներ և մակարդակներ են՝ տեղեկատվության փոխանակում, ակտուալ հարցերի և նախագծերի քննարկում, դիրքորոշումների ճշգրտում, ինտենսիվ փոխադարձ այցեր։ Այս ամենը ձևավորում է անտեսանելի, բայց շատ կարևոր մթնոլորտ՝ փոխըմբռնման ու փոխվստահության համար։

2000-ականներին Հայաստանի զարգացման պատմությունը հաստատում է, որ ուղիղ համեմատական չկա աշխարհաքաղաքական իրավիճակի, որում հայտնվել էր երկիրը, և նրա տնտեսական հաջողությունների միջև։ Գլխավորը մեզնից է կախված։

Բաց եմ թողնում 2008-2018թթ. տարիների նկարագրությունը, քանի որ միայն որոշակի սահմանափակ ժամանակահատվածներում եմ ունեցել անմիջական մասնակցություն։ Միայն նշեմ, որ օպտիմալ հավասարակշռության հետ կապված առաջին խնդրահարույց ազդանշաններն օբյեկտիվորեն սկսեցին ի հայտ գալ հենց այս փուլում։ Փորձագիտական միջավայրում կա որոշակի կոնսենսուս, որ ՌԴ-Արեւմուտք հակասությունները սրվեցին թերևս 2008թ․ օգոստոսյան պատերազմից հետո, որի արդյունքում Ռուսաստանը, ինչպես նաև՝ ԵՄ ու ԱՄՆ սկսեցին ակնկալել իրենց դաշնակիցներից հստակ կողմնորոշումներ։ Բայց անգամ այդ պայմաններում Հայաստանին հաջողվեց, օրինակ՝ 2017 թվականի աշնանը ստորագրել ԵՄ-ի հետ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը` շնորհիվ համբերատար դիվանագիտության։

Պետական կառավարման առումով բալանսի պահպանման հարցում բարդություններ ի հայտ գալու պարագայում շատ կարևոր է գործադիր ու օրենսդիր իշխանության բոլոր սեգմենտների սինքրոնացված գործունեությունը, որին կարելի է հասնել միայն ամենօրյա տքնաջան աշխատանքով։ Նման իրավիճակ էր ստեղծվել, օրինակ՝ 2016-2017 թվականներին ԵՄ-ի հետ համաձայնագրի նախապատրաստման ժամանակահատվածում, երբ պարբերական ռեժիմով աշխատանքային ժողովներ էինք անցկացնում, որպեսզի ԵՄ ուղղությամբ կարևոր քայլին ընդառաջ՝ թույլ չտանք գործողություններ, որոնք կարող էին խորացնել Ռուսաստանի կամ Իրանի մտահոգություններն ավելի մեծ աշխարհաքաղաքական խաղի մեջ։

Արտաքին քաղաքականության մեջ շարունակականության ու ինստիտուցիոնալ հիշողության պահպանման կարևորությունը հնարավոր չէ գերագնահատել։ Ուստի 2018թ-ի մայիսին, երբ պետական գործերը հանձնում էի նոր իշխանությանը, Կրեմլի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ նոր ղեկավարության ուշադրությունը հրավիրեցի երկու հանգամանքի վրա։

Առաջին՝ Ռուսաստանի ղեկավարությունում, չնայած նրանց խորհրդավոր բնույթի մասին լեգենդներին, մեզ նման մարդիկ են աշխատում։ Նրանց խորթ չեն մարդկային հատկանիշները, ուստի նրանց համար առանձնահատուկ կարևորություն ունեն հարաբերություններում անկեղծությունն ու ազնվությունը։ Ուստի իմ առաջին խորհուրդն էր՝ լինել անկեղծ, իսկ հարաբերությունները կարող են հաջողություն արձանագրել, եթե այլոց նկատմամբ չկան դա բացառող պարտավորություններ։ Ընդգծեցի նաև, որ նման հավանական պարտավորությունների մասին ռուս գործընկերները կարող են իմանալ՝ ելնելով իրենց հնարավորություններից։

Երկրորդ խորհուրդս այն էր, որ, հաշվի առնելով ռուսական իշխանության առանձնահատկությունները, վերջիններս չեն ներում դավաճանությունը, իսկ փորձության ժամանակ ընկերներին չեն դավաճանում։ Սա 2018-ի մայիսն էր։ Այս դիտարկումների օգտակարության և անհրաժեշտության մասին կարելի է դատողություններ անել՝ հաշվի առնելով այն, թե ինչպես են ուրվագծվում ժամանակակից հայ-ռուսական հարաբերությունները:

Արմեն Գևորգյան
ՀՀ նախկին փոխվարչապետ
Շարունակելի

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan