Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացնում է 100 նոր փաստ Հայաստանի մասին (մաս 2)
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր մեծ ասուլիսն սկսեց նոր 100 փաստերի հրապարակումով, որոնք արվել են այս ընթացքում կառավարության կողմից: Ստորեւ ներկայացնում ենք այդ փաստերի երկրորդ մասը: Առաջին մասում ներկայացվել էր առաջին 50-ը:
«50. Լոռու մարզի գյուղական բնակավայրերում ընթանում են երկրաշարժի հետեւանքով անօթեւան մնացած թվով 44 ընտանիքի կիսակառույց բնակելի տների շինարարական աշխատանքները, որոնք պետք է ավարտվեն մինչեւ 2019 թվականի տարեվերջ, հատկացվել է 460․0 մլն․ դրամ։ Լոռու, Շիրակի եւ Արագածոտնի մարզերում երկրաշարժի հետեւանքով անօթեւան 61 ընտանիքի բնակարանային խնդիրը լուծելու համար 2019-ին հատկացվել է 560 մլն դրամ։ Ամփոփվել են աղետի գոտու բնակավայրերում երկրաշարժից հետո կառուցված/տեղադրված ավելի քան 7000 ոչ հիմնական շինությունների փաստագրման արդյունքերը, եւ մշակվել է համապատասխան առաջարկությունների փաթեթ։ Երկրաշարժից տուժած 457 ընտանիքի բնակարանով ապահովելու համար 2020 թվականին հատկացվելու է 3 միլիարդ դրամ։ Վերջին տարիների միջին վիճակագրության համեմատ այս գումարը 6-ապատկվել է։
51․ Բնակչության սոցիալական խնդիրների լուծման ոլորտում՝ հանրակացարանային տարածքների նվիրատվության ճանապարհով ՀՀ կառավարության համապատասխան որոշմամբ լուծվել են 100 ընտանիքի (231 անձ, 106 բնակելի տարածք) բնակարանային խնդիրները։ Երեւանում վերաբնակեցվել է շուրջ 170 ընտանիք, որոնք նախկինում ապրում էին 4-րդ կարգի վթարային շենքերում։ Ծրագիրը շարունակական է։
52․ Դպրոցականների ամառային հանգստի կազմակերպում ծրագրի շրջանակում զոհված, հաշմանդամ դարձած զինծառայողների եւ աշխարհազորայինների, ծնողազուրկ եւ սակավ ապահովված բազմազավակ ընտանիքների 7-13 տարեկան թվով 4800 երեխաների համար կազմակերպվել է ամառային հանգիստ 3 հերթափոխով։
53․ Կառավարությունը հավանություն է տվել նվազագույն աշխատավարձի շեմը 55 հազար դրամից 68 հազար դրամ բարձրացնելու օրենքի նախագծին, որի փոփոխությունները վերաբերելու են մասնավոր ոլորտում աշխատող 45 հազար մարդու, պետական ոլորտում՝ 35 հազարին։
54․ Հուլիսից վերագործարկման աշխատանքները սկսեց Թեղուտի հանքավայրը՝ ապահովելով մարզի բարձրորակ մասնագետների համար անհրաժեշտ աշխատատեղեր եւ զուգահեռաբար պատվիրելով պոչամբարի պատվարի ամրության վերաբերյալ լրացուցիչ ուսումնասիրություն։ Այս պահի դրությամբ ձեռնարկությունում արդեն աշխատում է 940 աշխատակից, առաջիկայում եւս 40 հոգի կընդունվի աշխատանքի։
55․ Երեւան քաղաքի Համայնքային ենթակայության մանկապարտեզների անձնակազմի աշխատավարձը բարձրացել է 20%-ով։ Մանկապարտեզներից նախկինում օտարված 6500 քմ տարածք է վերադարձվել համայնքին, դրա շնորհիվ շուրջ 1000-ով ավելի երեխա (30 նոր խումբ) հնարավորություն ունի հաճախելու մանկապարտեզ։
56․ Առողջապահության ոլորտում ստվերը էականորեն կրճատվել է․ այս տարվա 7 ամիսների ընթացքում բուժհաստատություններրի (պետական եւ մասնավոր) հայտարարագրած շրջանառության ծավալը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 13․7 մլրդ դրամով (14%), հայտարարագրված միջին աշխատավարձը աճել է 30 հազար դրամով (17%)։
57․ Մոտ 400 անուն դեղ հուլիսի 1-ից տրամադրվում է անվճար 30․01 եւ ավելի բալ ունեցող նպաստառու ընտանիքներին։ Այս արտոնությունից կօգտվի մոտ 200․000 շահառու։ Նշված դեղերը օգտագործում են մի շարք քրոնիկ հիվանդությւոնների դեպքում, օրինակ՝ բարձր ճնշում, դիաբետ․ սրտի իշեմիկ հիվանդություն։
58․ Մինչեւ 18 տարեկան երեխաների հիվանդանոցային բժշկական օգնությունն ու սպասարկումը հուլիսից ամբողջությամբ իրականացվում է պետական պատվերի շրջանակներում։ 2019 թվականից վերականգնվել է ստոմատոլոգիական ծառայությունների անվճար տրամադրումը 0-7 եւ սոցիալապես անապահով մինչեւ 18 տարեկան երեխաների համար։ Չարորակ նորագոյացությունների վիրահատությունների աճ է գրանցվել։ 2018 թվականին կատարվել է 979 վիրահատություն, 2019թ-ին՝2301։ Վիրահատությունները քաղաքացիների համար իրականացվել են անվճար։
59․ Սրտի վիրահատական ծառայությունների եւ նորագույն թանկարժեք այլ տեխնոլոգիաներով կատարվող բժշկական ծառայությունների գծով պետական պատվերի շրջանակներում անվճար բժշկական օգնություն ստանալու իրավունք ունեցող շահառուների խմբերն ընդլայնվել են՝ 1-ին եւ 2-րդ խմբի հաշմանդամներ, ժամկետային զինծառայողների ընտանիքի անդամներ, մարտական գործողությունների մասնակիցների ընտանիքի անդամներ, զոհված զինծառայողների ընտանիքի անդամներ։ Շահառուների թիվը մոտ 300․000 է։ 2019թ․ առաջին 7 ամիսներին 3016-ով (32%-ով) ավելի շատ կյանք է փրկվել պետական “Կյանքի ստենտ” ծրագրով։
60․ Իսկ սրտի ստենտավորման շուկայական գները շարունակում են իջնել։ 2019թ․ սեպտեմբերի դրությամբ ՀՀ քաղաքացիները կարող են սրտի դեղապատ ստենտով ստենտավորում իրականացնել 800 հազար դրամով։ 2018թ-ի մայիսիսն 1․1 մլն դրամից ավելի մատչելի գին Հայաստանում չի եղել։ ԳՆերի անկման, ինչպես նաեւ պետական լայնածավալ ծրագրերի շնորհիվ գրեթե դադարել է սրտի վիրահատությունների համար հարեւան Վրաստան մեկնելը։
61. Վանաձորի ԲԿ-ում հուլիսի 22-ից բացվել են նոր, ժամանակակից սարքավորումներով հագեցած, ինվազիլ կարդիոլոգիայի միջամտային սրտաբանության եւ ինտերվենցիոնալ ռադիոլոգիայի միջամտային ճառագայթաբանության բաժանմունքը: Բաժանմունքի բացման օրվանից մինչ այսօր ստենտավորվել է 30 հիվանդ, կատարվել է 50 կորոնարոգրաֆիա:
62. Կառավարության որոշմամբ 523 մլն դրամ հանրակրթական դպրոցների եւ մարզադպրոցների համար մարզագույք ձեռք բերելու նպատակով: Մինչդեռ 2012-2018-ի ընթացքում բյուջեից հատկացվել է ընդամենը 420 մլն դրամ:
63. 2019-ի սեպտեմբերի դրությամբ ՀՀ-ում շահագործման է հանձնվել 36 նախակրթարան ու մանկապարտեզ, որտեղ կհաճախի շուրջ 1250 երեխա: Ընթացիկ տարում ՀՀ-ում վերանորոգվում է 162 դպրոց:
64. Կառավարությունն ավելի քան 834 մլն դրամ է հատկացրել Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միություն ՀԿ-ին՝ թվով 284 դպրոցներում ինժեներական լաբորատորիաներ ստեղծելու համար:
65. Միջգիտակարգային տվյալների կենտրոնի ստեղծմամբ միտական սարքավորումների ձեռք բերման եւ մշակույթի ոլորտում կապիտալ ներդրումների համար հատկացվել է ավելի քան 1 մլրդ դրամ:
66. Դպրոց հաճախող շուրջ 13 հազար երեխաների ընդունելությունն առաջին դասարան իրականացվել է սովորողների դպրոց հայտագրելու էկետրոնային հայտարագրման համակարգի միջոցով: Արդյունքում այս տարի 50 տոկոսով կրճատվել է թերբեռնված եւ գերբեռնված 1-ին դասարան ունեցող դպրոցների թիվը:
67. Սովորողների պայուսակների ծանրությունը թեթեւացնելու նպատակով այս տարի գործարկվել է 2-4-րդ դասարաններում գործածվող թվով 16 անվանում եւ 5-11-րդ դասարաններում գործածվող թվով 30 անուն դասագրքերի քաշի բեռնաթափում՝ դասագրքերը բաժանելու երկու մասի:
68. Կրթության նախարարության եւ տարբեր տնտեսվարողների համագործակցության արդյունքում քոլեջներում ներդրվում են նոր մասնագիտություններ: Օրինակ Տավուշի տարածաշրջանային քոլեջըը Իջեւանի գինու, կոնյակի եւ Բերդավանի գինու գործխարանները ստորագրել են փոխըմբռնման հուշագրեր՝ նոր մասնագիտության՝ գինեգործության եւ հյութերի արտադրության ներդրման վերաբերյալ:
69. 2019-ի 6 ամիսներին ՀՀ թանգարաններ հաճախելիությունն աճել է շուրջ 31 տոկոսով:
70. 2019 թվականի առաջին կիսամյակում Հայաստանի թատրոնների (թատերական կազմակերպությունների) հաճախելիությունը աճել է 41 տոկոսով։ Եթե 2018 թվականի առաջին կիսամյակում թատրոններ հաճախել է 113 հազար 832 մարդ, 2019-ի առաջին կիսամյակում թատրոն հաճախած քաղաքացիների թիվը կազմել է 160 հազար 423 մարդ։
71. Այս տարի սկսվել է ֆուտբոլի փոքր մարզադաշտերի կառուցման ծրագիրը մարզերում՝ Վայոց Ձոր, Գեղարքունիք, Տավուշ եւ Շիրակ։ Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիան այս պահին արդեն ավարտել է 8 փոքր խաղադաշտերի կառուցումը, մինչեւ սեպտեմբերի վերջը դրանց թիվը հասնելու է 26-ի, իսկ մինչ տարեվերջ՝ առնվազն 51 փոքր խաղադաշտեր ենք ունենալու։ Առաջիկա տարիներին նման ծրագիր է իրագործվելու նաեւ Հայաստանի մյուս մարզերում։
72. 2019-ի ընթացքում մետաղական օգտակար հանածոների հանքավայրում, անտառտնտեսություններում եւ հատուկ պահպանվող տարածքներում, փոքր հիդրոէլեկտրակայաններում եւ այլ ոլորտներում պատկան մարմինների կողմից իրականացված ստուգումների արդյունքում արձանագրվել է 882 իրավախախտման դեպք, կայացվել է 432 վարչական որոշում, կազմվել է վնասի հատուցման 585 արձանագրություն, 227 գործ ուղարկվել է իրավապահ մարմիններին, իսկ ընթացիկ գործերը տեղափոխվել են երկրորդ կիսամյակ։ 2019 թվականի իրականացված վերահսկողության արդյունքում հաշվարկվել է շրջակա միջավայրին հասցված 1,661,206,720 ՀՀ դրամի չափով վնաս եւ կիրառվել է 38,800,000 ՀՀ դրամի չափով վարչական տուգանք։ Ընթացիկ տարում պետական բյուջե արդեն իսկ մուտքագրվել է 429,094,016 ՀՀ դրամ գումար։
73. 2019 թվականի հունիս-հուլիս ամիսներին միայն ապառքների վերաբերյալ ընդերքաօգտագործողներին տրվել են 204 գրավոր զգուշացումներ, որոնց արդյունքում տնտեսվարողների կողմից շուրջ 157 միլիոն ՀՀ դրամի վճարումներ են իրականացվել պետական բյուջե, որոնք պահվելու են որպես ռեկուլտիվացիոն ապահովության գումար։
74. Անտառային տարածքներում, ինչպես նաեւ հատումներն արգելված ծառերը հատելու, բուսածածկը ոչնչացնելու համար նախատեսվել են ավելի խիստ պատիժներ սահմանելով մինչեւ 4 միլիոն դրամի չափով տուգանք, իսկ առանձին դեպքերում նախատեսվել է նախկինում չկիրառվող 3-8 տարի ժամկետով ազատազրկում։
75. Մեկնարկել է ժամանակակից տեխնոլոգիաների միջոցով անտառների պահպանության պիլոտային ծրագիրը՝ Ստեփանավանի անտառտնտեսության տարածքներում տեղադրվել է 10 սենսորային հսկիչ սարք, որոնք կարող են հսկել 2-10 կիլոմետր շառավղով տարածքներ՝ կախված անտառի լանդշաֆտից։
76. 2019 թվականի սեպտեմբերի դրությամբ ոռոգման նպատակով Դեւանա լճից ջրի բացթողումը նախորդ տարվա համեմատ 53 միլիոն մետր խորանարդով քիչ է կատարվել, իսկ Արփա-Սեւան ջրատարով դեպի Սեւան է տեղափոխվել 17 միլիոն մետր խորանարդով ավելի ջուր։ Անցյալ տարվա այս օրվա դրությամբ Սեւանա լիճը բարձր է 3 սանտիմետրով։ Սա նշանակում է, որ նախորդ տարվա համեմատ այս պահի դրությամբ Սեւանա լճի ջրային պաշարները ավել են շուրջ 90 միլիոն խորանարդ մերտով։
77. Արարատյան դաշտում իրականացվել են 13 խորքային հորերի փականային ռեժիմի բերման աշխատանքներ, ինչի արդյունքում խնայվել է շուրջ 880 լ/վրկ ջրաքանակ։
78. Երեւանի բյուջեի սեփական մուտքերը եւ, հետեւաբար, ծախսերը 2018-ի համեմատ ավելացել է 2019-ին 10 միլիարդ դրամով կամ շուրջ 50 տոկոսով։ 2019-ի համար եկամուտների 10 տոկոս ավելացված պլանը օգոստոս ամսին արդեն գերակատարված է (շուրջ 3 տոկոս)։ Հայտնաբերվել են հարյուրավոր վարձակալական պայմանագրեր, որոնք կնքված են եղել ոչ ողջամիտ ցածր գներով։ Դրանք վերակնքվում են՝ համապատասխանաբար վերանայվում են վարձակալության գումարները։